Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKÇE ÜLKÜ
Danışman: Mustafa Yel
Özet:
Bu çalışmada lise öğrencilerinin biyolojik kavramlar ile ilgili metaforik algıları
incelenmiştir. Bu sayede kavramlar ile ilgili doğru algılar oluşup oluşmadığına
bakılmıştır. Çalışmaya Ankara Yenimahalle ilçesinde, bir Anadolu Lisesinde öğrenim
gören 70 lise öğrencisi katılmıştır. Çalışmada metaforik algıları ortaya çıkarmak için nitel
araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Verileri toplamak için
oluşturulan veri toplama formunda “ Biyoloji ………. gibidir. Çünkü ………. .” kalıbı
kullanılmış, diğer 9 kavram için de aynı kalıp uygulanmıştır. Öğrencilerin verilen
kavramı, benzettikleri şeyi birinci cümledeki boşluğa, neden bu benzetmeyi yaptıkları ile
ilgili açıklamayı da ikinci boşluğa yazmaları istenmiştir. Elde edilen veriler kodlama,
ayıklama, kategori oluşturma, geçerlik ve güvenirlik, düzenleme ve analiz işlemlerine
tabi tutulmuştur. Öğrencilerin 10 kavrama ilişkin 256 farklı metafor ürettikleri
gözlenmiştir. Bu metaforlar 50 kategori başlığı altında toplanmıştır. Sonuç olarak
öğrencilerin kavramların yapısal ve işlevsel özellikleri hakkında bilgi sahibi oldukları
gözlenmiş, metaforların eğitim alanında kullanılması gereken araçlar olduğu bu çalışma
ile bir kez daha ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler : Algı, Biyoloji, Biyolojik Kavramlar, Lise Öğrencileri, Metafor