Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Çağdaş AYTAÇ
Danışman: EZGİ GÜNAY
Özet:Bu çalışmada, fonksiyonel derecelendirilmiş, sabit açısal hızla (ω) dönen, değişken kalınlıklı diskler için elastik-plastik gerilme analizi, analitik ve sayısal metotlar kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elastisite modülü (E), akma dayanımı (σy ) ve yoğunluğa (ρ) ait seçilen derecelendirme parametreleri, yarıçap (r)’ye bağlı üstel bir fonksiyon tanımlanarak, parametrelerin yalnızca radyal doğrultuda değiştiği varsayımı ile “eksenel simetrik problem” ve aynı zamanda “düzlemsel elastisite problemi” kapsamında bir matematiksel model oluşturulmuştur. Elastik-plastik çözüm doğrusal olamayan pekleşme durumunda ve Poisson oranının sabit olduğu varsayımıyla gerçekleştirilmiş olup, malzemenin plastik bölgeye geçişi ve plastik bölgedeki durumu, von Mises akma kriteri altında tespit edilmiştir. Analitik ve nümerik yöntemlerle elde edilen denklemler kullanılarak, seçilen malzeme özellikleri ve derecelendirme parametre değerlerinde sınır koşulları ve kullanılan akma kriterine göre akmanın başladığı kritik açısal hızlar elde edilmiş ve bu hızlardan daha yüksek hızlarda oluşan plastik bölgenin disk üzerindeki dağılımı hesaplanarak, grafiklerle gösterilmiştir. Derecelendirme parametresi, kalınlık, açısal hız, delik çapı büyüklüğü gibi parametrelerin disk üzerinde oluşan gerilme dağılımlarına ve kritik açısal hızlara etkileri araştırılmış, gerilme ve birim şekil değiştirme dağılımları belirlenmiş akma konumlarında grafiklerle gösterilmiştir. Derecelendirme ve kalınlık parametre değerlerine göre elde edilen farklı kritik açısal hızlar kullanılarak disklerin kinetik enerji depolama yeteneğinde meydana gelen değişimler araştırılmış ve parametre etkileri grafiklerle gösterilmiştir. Son bölümde, üretim koşullarında yüksek açısal hızlarda elde edilen kalıntı gerilme dağılımları kullanılarak fonksiyonel derecelendirilmiş bir disk için mukavemet artışı incelenmiştir.