Avrupa Birliği Ortak Başvuru Metnine göre Fransızca yabancı dil öğretimi için ilköğretim sınıflarında sözcük bilgisinin öğretimi ve öğrenimi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Nilgün Ergün

Danışman: SUNA AĞILDERE

Özet:

Bu çalışmamızın amacı, Avrupa Birliği Ortak Başvuru Metnine göre Fransızca yabancı dil öğretimi için ilköğretim sınıflarında sözcük bilgisinin öğretimi ve edinimini incelemektir. Sözcük bilgisi edinme süreci, öğrenme stili, verilen görevle/ödevle (fr. tâche) ilgili öğrenci tarafından seçilen strateji, öğretmen tarafından önerilen etkinlikler gibi birçok etmene bağlıdır. Öğrencilerin öğrenme stillerine göre ilköğretimde sözcük edinimi üzerine ayrıntılı bir çalışma planlanmıştır. İlk kısımda, çalışmamızın teorik temelini teşkil eden kavramlara yer verilmiştir. Sözcük dağarcığı, sözcük bilgisi, pasif sözcük bilgisi ve sözcük veya sözcüksel bölüm gibi terimler açıklanmıştır. Devamında yer alan bölümünde ise ''Fransızca yabancı dil öğretimi yöntemlerinde sözcük dağarcığının yeri'' geleneksel yöntemden başlayarak direkt yöntem, dinleme ve konuşma yöntemi, görsel ve işitsel yöntemlerden, iletişimsel yönteme ve en son olarak eylem odaklı yönteme de yer verilerek yabancı dilde Fransızca öğretimiyle ilgili yöntem biçimlerinin teorik boyutuna değinilmiştir. Fransızca yabancı dil öğretim yöntemlerinde sözcüğün yeri tartışılmıştır. Çalışmamızda, dil edinim sürecinde öğrencinin aktif olmasını amaçlayan eylem odaklı yaklaşımın Avrupa Birliği OBM'nin (CECRL) tanımladığı şekli ile üzerinde durulmuştur. Çalışmamızın devamında, Fransızca yabancı dil öğretiminde sözcük dağarcığının öğrenilmesinde öğrenme stratejileri ve önemi üzerinde durulmuştur. Her öğrenci verilen görevi/ödevi (fr. tâche) yapmak için farklı stratejiler, kendi öğrenme stiline göre en etkili stratejiyi kullanmaktadır. Öncelikle öğrenme stilleri listelenmiş, öğrencilerin öğrenme stillerini tanımlayabilmek için de bir anket düzenlenmiştir. Tevfik Fikret İlköğretim Okulunun iki sınıfında öğrenme stillerinin analizi yapılmıştır (4. Sınıf: 9 yaş öğrenciler ve 5. sınıf: 10 yaş öğrencileri). Çalışmamızın son bölümünde ise sınıf çalışmasıyla birlikte öğrencilerin öğrenme stillerine göre sözcük dağarcığı ve Fransızca yabancı dil öğretiminde tekrar kullanılması üzerine bir çalışma yapılmıştır. Söz konusu son bölümler eylem odaklı yaklaşıma göre sözcük bilgisi öğretimi ve öğreniminde farklı özgün etkinlikler önermekte olup sözcük dağarcığının tekrar kullanılması ve kazanılmasına olanak sağlar niteliktedir. Etkinliklerimiz "kendini tanıtma" başlıklı ünitenin altında toplanmıştır. Bu deneyimimizin sonunda öğrendiklerimiz, gözlemlediklerimiz, kontrol ve deney gruplarından elde ettiğimiz sonuçlar göstermiştir ki öğrencilerin öğrenme stillerine göre tasarlanan etkinliklerle belirlenen ünitenin sözcükleri daha iyi öğrenilmiştir. Ayrıca öğrencilerin etkinliklere .katılımlarında daha istekli ve öğrenimlerinde etkin oldukları gözlemlenmiştir.