Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Kapsamında Sosyal Medyada Kadınların Bilgi Edinme Hakkı ve İfade Özgürlüğü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emine Arduç Kara

Danışman: RUHDAN UZUN

Özet:

Yapılan bu çalışma ile öncelikli amaç, yeni iletişim teknolojilerinin uygulama alanlarından biri olan sosyal medyanın kullanımının, kadınların bilgi edinme hakkına ve ifade özgürlüğüne bir katkı sağlayıp sağlamadığını ortaya çıkarmaktır. Çalışmanın ikinci amacı ise; kullanımlar ve doyumlar yaklaşımından yola çıkarak kadınların sosyal medya uygulamalarını kullanımlarından elde ettikleri doyumların neler olduğunu belirlemektir. Çalışma, yeni iletişim teknolojilerinin en bilinenini oluşturan sosyal medya uygulamalarının kullanımının bir birey ve kimlik olarak kadının bilgi edinme hakkına ve ifade özgürlüğüne katkı sağladığı varsayımlarına dayandırılmaktadır. Çalışmanın kuramsal kısmını oluşturma aşamasında çalışmada belirlenen varsayımlar odağında sosyal medya, sosyal medya ve demokrasi, feminist alternatif medya aracı olarak sosyal medya, ifade özgürlüğü, bilgi edinme hakkı ve kullanımlar ve doyumlar yaklaşımına ilişkin literatür taraması yapılmıştır. Çalışmanın araştırma kısmında sosyal medyanın kadının bilgi edinme hakkına ve ifade özgürlüğüne katkı sağlayıp sağlamadığını ortaya çıkarmak ve kadınların sosyal medya uygulamalarını kullanarak ne gibi doyumları elde ettiklerini belirlemek için çevrimiçi anket tekniğinden yararlanılmıştır. İçerisinde bulunduğumuz enformasyon çağında sosyal medya uygulamalarının kullanımına olan talebin artışı nedeniyle çevrimiçi anket tekniği çalışma için ideal görülmüştür. Elde edilen veriler sonucunda sosyal medyanın günümüzde kadınlar tarafından fikir ve görüş belirtme ve bilgi edinme amacıyla sıklıkla başvurulan bir araç hâline dönüştüğü ve sosyal medyanın kadının bilgi edinme hakkına ve ifade özgürlüğüne katkı sağladığı bulgularına erişilmiştir. Buna karşın sansür ve oto sansür mekanizmalarının sosyal medyada etkili olduğu da görülmüştür. Ayrıca kadınların sosyal medya uygulamalarını kullanımlarından elde ettikleri doyumların başında ilgi alanları hakkında bilgi sahibi olmak ve bilmedikleri konular hakkında araştırma yapmak olduğu çalışma sonucunda ortaya çıkan diğer bir sonuçtur.