Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülleman Erdal
Özet:
Bu araştırmanın amacı şematik dönem özellikleri bakımından çocuk resimlerindeki perspektif unsuru ile minyatürler arasındaki benzerliklerin tespit edilmesidir. Minyatür sanatı ile çocuk resimleri arasındaki benzerlikler faklı bir bakış açısıyla gözlemlendiğinde göze çarpmaktadır. Çocuk resimlerine has özelliklerin birçoğu minyatür sanatında da yer almaktadır. Örneğin, çocuklar beden parçalarını çizerken aşırı ayrıntıya girmektedir, aynı durum minyatürlerde de gözlenir. Minyatür sanatına bakıldığında metni aydınlatmak için yapıldığı söylenebilir. Metinler ister edebi olsun ister bilimle ilgili ya da tarihi olayları anlatsın, minyatür, anlatılanlara sadık kalınarak, metni tüm ayrıntılarıyla resimlemektir. Bu resimler; ışık, gölge, perspektif gibi ögelere dayanan Batı resim geleneğinin tersine, nesneler gibi canlıları da doğadan soyutlar, onları gerçek görünümlerinden çok farklı birer ögeye dönüştürebilir. Bu noktada da çocuk resimleriyle ilgi kurmak mümkündür. Minyatür sanatıyla paralellik kurulan çocuk resminin şematik dönem evresindeki resimler, bir bakıma çocuğun düşünme sürecinin somut bir kaydıdır. İnsan figürü çizimleri şematiktir, resmi yapan çocuğun temel olarak gördüğü şeye indirgenmiştir. Vücut oranları gerçekçi değildir, önemli sayılan uzuvlar oransız bir biçimde büyük çizilmiştir. Şematik dönem ile minyatür sanatının özellikleri düşünüldüğünde çocuk resimlerinde ve minyatürlerde çizgi ve renk perspektifinden, kaçış noktasından ve valörden söz edilemez. Araştırmada veriler, nitel veri toplama yöntemlerinden gözlem yolu kullanılarak elde edilmiştir. İlköğretim 1. kademe 3. sınıf öğrencilerine toplam 100 resim yaptırılmıştır. Bu resimler arasından uzman görüşlerine dayanarak 30 resim seçilmiş ve bunlar değerlendirmeye alınmıştır. Seçilen resimler, hazırlanan değerlendirme formu ile uzmanlar tarafından değerlendirilmiştir. Hazırlanan formun içeriğinde öğrencilerin dönem özellikleri düşünüldüğünde resimlerinde perspektif algısının oluşup oluşmadığına dair evet, hayır, kısmen şeklinde cevapları olan sorular yer almaktadır. Araştırmanın evrenini şematik dönem çocuk resimleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise; evrenden tabakalı rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen Kırıkkale ili İsmet Aydınlı İlkokulu 1. kademe 3. sınıf öğrencilerinden 30'u tarafından oluşturulmuştur. Uzman değerlendirmelerinden sonra resimler ile minyatür örnekleri karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Şematik dönem çocuk resimlerinde de minyatürlerde de gerçekliğin görüntüsünün, bakış açısı ve perspektif unsuru ile resmedilmediği görülmüştür. Aksine şematik dönem çocuk resminin ve minyatürün kendilerine özgü özellikler ile benzer şekilde şematize edilerek resmedildiği görülmüştür.