Rivaroksabanın TNBS ile oluşturulan kronik kolit modelinde inflamasyon ve fibrozis markerlarına etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özlem Gül Utku

Danışman: SELAHATTİN ÜNAL

Özet:

Amaç: İnflamasyon ve koagülasyon iki önemli konak savunma sistemidir İnflamatuar barsak hastalıkları (İBH) etiyopatogenezinde; genetik, çevresel faktörler, enterik mikroflora ve doku cevabı yanında pıhtılaşma sitemi, platelet, endotel, epitel ve mezenkimal hücreler gibi nonimmun hücreler ve sistemler de önemli rol oynamaktadır. FXa prokoagülan etki ile trombin oluşumunu sağlayıp indirek olarak, ayrıca direk PAR -2 aktivasyonuna neden olarak inflamasyon ve fibrozisi uyarmaktadır. Çalışmamızda FXa'nın rivaroksabanla inhibisyonunun İBH hastalarında gözlenen inflamasyon ve fibrozis üzerine etkisini araştırmayı planladık. Gereç ve Yöntem: 24 adet Wistar-albino dişi rat ve kolit indüksiyonu için %50 etanol içinde 30 mg 0,5 ml trinitrobenzene sulfonic acid (TNBS) kullanıldı Hayvanlar sağlıklı kontrol (Sham: Grup A), hastalık kontrol (kontrol: Grup B) ve metilprednizolon (standart grup: Grup C), rivaroksaban (test grubu: Grup D) alan grup olarak 4 dört gruba ayrıldı. TNBS indüksiyonun 8. gününde hayvanlar sakrifiye edildi. Grupların makroskopik ve mikroskobik kolit skorları, doku myeloperoksidaz (MPO), Malondialdehit (MDA), süperoksit dismutaz (SOD), Metalloproteinaz-3 (MMP-3), doku metalloproteinaz inhibitörü-1 (TIMP-1), TGF-B1 düzeyleri değerlendirildi. Bulgular: Grup B, C, D ile Grup A karşılaştırıldığında; Makroskopik ve mikroskobik skor değerleri Grup A'da istatistiki olarak anlamlı düşük bulundu, Grup D ile yalnızca Grup B karşılaştırıldığında makroskopik ve mikroskobik skor değerleri Grup D'de istatistiki olarak anlamlı düşük bulundu. Grup D ve C arasında makroskopik skorlar istatistiki olarak benzer bulunurken, mikroskobik skorlar C grubunda daha yüksekti. Medyan MPO değerleri Grup A: 0,17 (0,31-0,61), Grup B: 0,47 (0,31-0,61), Grup C: 0,29 (0,25-0,41), Grup D0,30 (0,25-0,37), Medyan MDA Grup A: 1,1 (1,0-2,8), Grup B: 4,3 (3,1-5,5), Grup C: 3,8 (3,1-4,3), Grup D: 3,9 (3,1-4,4) gruplar arasında MPO ve MDA değerleri yönünden istatistiki anlamlılık mevcuttu Grup A'ya göre Grup B, C, D'nin değerleri istatistiki olarak anlamlı yüksek olduğu gözlendi. Grup D ve Grup C 'nin MPO ve MDA değerleri istatistiki yönden benzerlik göstermesine rağmen grup D ve C, Grup B ile karşılaştırıldıklarında Grup B'nin MPO ve MDA değerleri istatsitiki olarak anlamlı yüksek bulundu (p<0,001 ve p=0,047). MMP-3 (ng/g doku) medyan değerleri; Grup A: 32,5 (14,5-52,2) Grup B: 124,3 (109,9-144,5) Grup C: 127,8 (103,4-138,2), Grup D: 66,7 (28,3-86,4) gruplar arasında karşılaştırıldığında Grup A'ya göre Grup B, C, D'nin değerleri istatistiki olarak anlamlı yüksek bulunurken, Grup B ve C'nin değerleri istatistiki olarak benzer bulundu, Grup D'nin değerleri, Grup B ve Grup C'ye göre istatistiki olarak anlamlı düşük olduğu gözlendi. TGF-β1 (ng/g doku) medyan değerleri;Grup A: 0,97 (0,60-1,53), Grup B: 5,02 (3,87-6,35) Grup C: 3,98 (3,01-5,45), Grup D: 2,29 (1,04-2,91), TIMP-1 (ng/gdoku) medyan değerleri; Grup A: 6,8 (6,5-10,9) Grup B: 20,0 (17,1-24,4)Grup C: 17,3 (10,5-28,2), Grup D: 12,7 (7,2-15,3), TGF-β1,TIMP-1 değerleri gruplar arasında karşılaştırıldığında Grup A'ya göre Grup B, C, D'nin değerleri istatistiki olarak anlamlı yüksek bulunurken, Grup B ye göre Grup C ve Grup D'nin değerleri, Grup C'ye görede ve Grup D'nin değeri istatistiki olarak anlamlı düşük bulundu (p<0,001; p<0,001 ve p=0,002). Sonuç: Bu sonuçlara göre FXa'nın, rivaroksaban ile inhibisyonu antinflamatuar, antifbrotik ve antioksidan etki ile sonuçlanmaktadır. Bu durum bize antikoagülan olan rivaroksabanın İBH tedavisinde mevcut tedaviye ek olarak veya tek başına; aktif hastalık döneminde inflamasyonu baskılayabileceğini, prokoagülan aktiviteyi engelleyip tromboza yatkınlığı azaltabileceğini ve antifibrotik etki ile stenoz ve striktür gibi komplikasyonları engelleyebileceğini düşündürdü.