Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Alper Şahin
Özet:
Dünya ekonomileri, üretim süreçlerindeki iş yapma modelleri ve kullanılan üretim teknolojilerindeki değişimler ve gelişimlerden doğrudan etkilenmektedir. Bu gelişmeler üretimde verimlilik, kalite ve esneklik sağlayarak gerek işletmelerin sürdürülebilir rekabet gücüne gerekse ülkelerin ekonomik olarak daha güçlü bir yapıya kavuşmasına oldukça önemli katkı sağlamaktadır. İnsan tarafından yapılmakta olan tekrarlı, rutin, fiziksel güç isteyen, standart bir üretim kontrolü gerektiren işlemler için otomasyon ve robot teknolojilerinden daha fazla faydalanılmaktadır. Özellikle robot teknolojileri, insan tarafından yapılmakta olan birçok işlemi daha hızlı, esnek ve standart bir şekilde gerçekleştirerek kalite ve maliyet anlamında oldukça önemli katkılar sağlamakta, dolaylı olarak da işletmelerin pazardaki konumunu güçlendirmektedir. Bu kadar büyük öneme sahip bir üretim faktörü olarak endüstriyel robot teknolojileri satın alma maliyetleri nedeniyle de önemli bir gider oluşturmaktadır. İşletmeler büyük meblağlar ödeyerek temin ettikleri endüstriyel robotlardan hız, esneklik, maliyet, kalite ve seri üretim kabiliyeti gibi birçok beklentiyi karşılamasını beklemektedirler. Bu nedenle, işletmelerin endüstriyel robot tedarik sürecinde çeşitli alternatifler arasından en uygun olanı seçmeleri oldukça önemlidir. Bu çalışma kapsamında, bulanık çok kriterli karar verme yöntemleri olarak bilinen ve karar verme süreçlerindeki sayısal ve sözel kriterlerin bir arada değerlendirildiği ve değerlendiriciler açısından belirsizlikler içeren konularda da seçim yapılabilmesine imkân sağlayan bulanık AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi) yöntemi ile bulanık TOPSIS (İdeal Çözüme Benzerliğe Göre Tercih Sıralaması) yöntemlerinin birlikte kullanıldığı bütünleşik bir yaklaşım uygulanmıştır. Bu bütünleşik yaklaşımın uygulaması, otomotiv endüstrisinde faaliyet gösteren bir işletmenin punta kaynağı işleminde kullanılmak üzere endüstriyel robot seçimi probleminde gerçekleştirilmiştir ve sonuçta en iyi alternatif robot belirlenmiştir. Böylelikle işletme için önemli bir yatırım kararı olan bu problem için sayısal olarak bir karar desteği sağlanmıştır.