Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DERYA ALBAYRAK
Danışman: Melahat Kurtuluş
Özet:
Günümüzde klinik olarak önemli patojen bakterilerin kontrol altına alınabilmesi ve
önlenmesi için bakterilerin patojenezi ve stratejileri ile ilgili araştırmaların yapılması çok
önemlidir. Enterokokların virulansında, patojenite adaları ve plazmidlerce kodlanan virulans
genleri rol oynar. Son çalışmalar, enterokok virülansını, enterokok yüzey proteini (esp),
hyaluronidaz (hyl), seks feromonu (cob), serin proteaz (sprE), E. faecalis regülatörü (fsrB),
jelatinaz üretimi (gelE) ve biyofilm oluşumu gibi virulans faktörleriyle ilişkilendirmiştir.
Düzenli aralıklı kümelenmiş kısa palindromik tekrarlar (CRISPR) ve CRISPR ile ilişkili cas
genlerinden oluşan CRISPR sistemi, çeşitli prokaryotik türlerde yaygın olarak bulunur ve
yabancı DNA'nın tanınmasını ve yok edilmesini sağlayan bakteriyel bir savunma sistemidir.
Bu çalışmada klinik farklı orijinli enterokok izolatlarında virulans faktörleri ve CRISPRilişkili
(cas) genlerinin dağılımı değerlendirildi. Virülans faktörleri ve CRISPR (CRISPR1-
cas, CRISPR2 ve CISPR3-cas) lokusun dağılımı arasında bir ilişki bulunup bulunmadığı
araştırıldı. 130 klinik izolatın 68’inde esp geni varlığı görüldü ve en yaygın virulans
determinantı olarak esp geni tespit edildi (%52,3); E. faecalis’de %55,3, E. faecium da
%47,7 oranında bulundu (p değeri 0,413). GelE ve sprE en yaygın bulunan ikinci virulans
determinantları olarak belirlendi (%50). GelE, E. faecalis de %75,3. E. faecium’da %2,3
(p<0,001); spr E, E. faecalis’de %74,1 ve E. faecium’da %4,5 oranında tespit edildi
(p<0,001). İzolatların % 49,2’sinde cob (p <0,001), %25,4’ünde hyl (p<0,001), %19,2’sinde
fsr B (p<0,001) gen bölgesi görüldü. E. faecalis izolatlarının %9,4’ünde CRISPR1-
cas,%56,2’inde CRISPR2, %1,2’inde CRISPR3-cas lokusları tespit edildi. E. faecium
izolatında ise CRISPR1-cas ve CRISPR3-cas görülmezken,%9,1’inde CRISPR 2 lokusu
bulundu. Cob varlığı ve CRISPR1-cas bulundurma arasında negatif bir korelasyon tespit
edilmesine karşın diğer virülans genleri ile CRISPR sistemleri arasında herhangi bir ilişki
tespit edilmedi.
Anahtar Kelimeler : Enterokok, virülans, CRISPR