Klinik enterokok suşlarında crıspr-cas immun sistemi ve virülans faktörlerinin dağılımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DERYA ALBAYRAK

Danışman: Melahat Kurtuluş

Özet:

Günümüzde klinik olarak önemli patojen bakterilerin kontrol altına alınabilmesi ve

önlenmesi için bakterilerin patojenezi ve stratejileri ile ilgili araştırmaların yapılması çok

önemlidir. Enterokokların virulansında, patojenite adaları ve plazmidlerce kodlanan virulans

genleri rol oynar. Son çalışmalar, enterokok virülansını, enterokok yüzey proteini (esp),

hyaluronidaz (hyl), seks feromonu (cob), serin proteaz (sprE), E. faecalis regülatörü (fsrB),

jelatinaz üretimi (gelE) ve biyofilm oluşumu gibi virulans faktörleriyle ilişkilendirmiştir.

Düzenli aralıklı kümelenmiş kısa palindromik tekrarlar (CRISPR) ve CRISPR ile ilişkili cas

genlerinden oluşan CRISPR sistemi, çeşitli prokaryotik türlerde yaygın olarak bulunur ve

yabancı DNA'nın tanınmasını ve yok edilmesini sağlayan bakteriyel bir savunma sistemidir.

Bu çalışmada klinik farklı orijinli enterokok izolatlarında virulans faktörleri ve CRISPRilişkili

(cas) genlerinin dağılımı değerlendirildi. Virülans faktörleri ve CRISPR (CRISPR1-

cas, CRISPR2 ve CISPR3-cas) lokusun dağılımı arasında bir ilişki bulunup bulunmadığı

araştırıldı. 130 klinik izolatın 68’inde esp geni varlığı görüldü ve en yaygın virulans

determinantı olarak esp geni tespit edildi (%52,3); E. faecalis’de %55,3, E. faecium da

%47,7 oranında bulundu (p değeri 0,413). GelE ve sprE en yaygın bulunan ikinci virulans

determinantları olarak belirlendi (%50). GelE, E. faecalis de %75,3. E. faecium’da %2,3

(p<0,001); spr E, E. faecalis’de %74,1 ve E. faecium’da %4,5 oranında tespit edildi

(p<0,001). İzolatların % 49,2’sinde cob (p <0,001), %25,4’ünde hyl (p<0,001), %19,2’sinde

fsr B (p<0,001) gen bölgesi görüldü. E. faecalis izolatlarının %9,4’ünde CRISPR1-

cas,%56,2’inde CRISPR2, %1,2’inde CRISPR3-cas lokusları tespit edildi. E. faecium

izolatında ise CRISPR1-cas ve CRISPR3-cas görülmezken,%9,1’inde CRISPR 2 lokusu

bulundu. Cob varlığı ve CRISPR1-cas bulundurma arasında negatif bir korelasyon tespit

edilmesine karşın diğer virülans genleri ile CRISPR sistemleri arasında herhangi bir ilişki

tespit edilmedi.

Anahtar Kelimeler : Enterokok, virülans, CRISPR