Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELİF GECEGELEN
Danışman: ŞAHENDER GÜLBİN AYGENCEL BIKMAZ
Özet:Yapılan bazı çalışmalarda yoğun bakım ünitesi (YBÜ)' ne mesai saatleri dışı yatışlarda mortalitenin daha yüksek olduğu gösterilmesi üzerine Gazi Üniversitesi Hastanesi İç hastalıkları YBÜ' ye yatan hastaların mesai saatlerine göre dağılımı, genel özellikleri ve mortalitelerini karşılaştıran bir çalışma yapılması planlanmıştır. Veriler, 01.01.2017- 31.12.2018 tarihlerinde Gazi Üniversitesi Hastanesi İç hastalıkları YBÜ' ye kabul edilen hastalar için YBÜ kayıtlarından ve hastane bilgi sisteminden toplanmıştır. Toplam 527 hasta çalışmaya alınmıştır. Tüm verilere tanımlayıcı istatistikler yapılmıştır; daha sonra hastalar yatış gün ve saatlerine göre mesai içi ve mesai dışı yatanlarla; sağkalan ve ölenler olarak iki gruba ayrılarak karşılaştırılmıştır. Tek değişkenli analizlerde anlamlı çıkan veriler çok değişkenli lojistik regresyon analizine tabi tutulmuş ve mortaliteye etkili bağımsız risk faktörleri belirlenmiştir. Hastaların 405' i hafta içinde ve 238' i de mesai saatleri içinde yatmıştır. Toplam 212 hasta (%40.2) YBÜ yatış sürecinde ölmüştür ve bunların 131' i (%61.8) mesai saatleri dışında eksitus olmuştur. Mesai saatleri dışındaki mortalite anlamlı olarak daha yüksektir (81-%34 vs 131-%45.3, p=0.008). Ölen hastalar daha yaşlı, YBÜ yatış süreleri daha uzun, yatış APACHE II ve SOFA skorları daha yüksek, GKS daha düşüktür. Altta yatan kanseri olan hastalar, yatışta SSS patolojisi, sepsis, solunumsal, renal, hepatik yetmezlik olan, metabolik ve elektrolit dengesizliği olan ve akut böbrek hasarı bulunan hastalarda mortalite daha yüksektir. YBÜ takibi sırasında katater enfeksiyonu, pnömoni, idrar yolu enfeksiyonu, bakteremi ve septik şok gelişen hastalar ile IMV yapılan, ABH ve hepatik bozukluk gelişen hastalarda mortalite daha yüksektir. Yaş, APACHE II, SOFA skorları, YBÜ' de IMV yapılması, pnömoni ve ABH gelişmesi yoğun bakım mortalitesi için bağımsız risk faktörleri iken, yatış zamanının mortalite üzerine etkisi çok değişkenli analizde gösterilememiştir. Sonuçta, yaptığımız çalışmada tek değişkenli analizlerde mesai saatleri dışında YBÜ' ye yatış YBÜ mortalitesini artırmaktadır. Ancak nedenini anlamak ve önlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.