DİABETİK RATLARDA DÜSÜK DOZ DOKSİSİKLİN VE BİFOSFONAT KLODRONAT KULLANIMININ ALVEOLER KEMİK KAYBI VE DİSETİ MATRİKS METALLOPROTEİNAZ -2, -9 VE INTERLÖKİN-1b DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN HİSTOLOJİK VE İMMÜNOHİSTOKİMYASAL OLARAK İNCELENMESİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Selin PINAR ÖZDEMİR

Özet:

Diabetin periodontal hastalık riskini arttırdıgı bilinmektedir. Doksisiklin periodontal tedavide antimikrobiyal ve anti-enzimatik etkileriyle kullanılmaktadır. Bifosfonatlarla ilgili yapılan çalısmalarda bu ilaçların alveoler kemik kaybını inhibe ettigi bildirilmistir. Bu çalısmanın amacı, periodontitis olusturulmus diabetik ratlarda düsük doz doksisiklin ve bifosfonatlardan klodronatın kombine uygulamalarının diseti MMP-2, -9 ve interlökin-1b düzeyleri üzerine etkilerini incelemek ve bu sonuçları tek basına uygulanan düsük doz doksisiklin ve bifosfonatlara ait sonuçlar ile karsılastırmaktır. 50 adet Wistar rat 5 çalısma grubuna ayrılmıstır: Grup1 (diabet kontrol), grup 2 (diabet + periodontitis), grup 3 (diabet + periodontitis + doksisiklin), grup 4 (diabet + periodontitis + klodronat), grup 5 (diabet + periodontitis + doksisiklin + klodronat). Ratlarda diabet olusumu saglandıktan sonra doksisiklin ve klodronat tek basına veya kombine halde 7 gün boyunca uygulanmıstır. 7. günde ratlar sakrifiye edilip, dislerdeki mobilite düzeyleri ölçülmüs, diseti dokularında histolojik incelemeyle inflamasyon seviyeleri ve immünohistokimyasal analiz ile de MMP-2, MMP-9 ve IL-1 ekspresyon seviyeleri incelenmistir. Alveoler kemik düzeyi ise ısık mikroskop altında morfometrik olarak ölçülmüstür. Veriler istatistiksel olarak Kruskal Wallis, post hoc Tukey testleri ve Spearman korelasyon analiziyle incelenmistir. 95 Alveoler kemik düzeyi ve inflamasyon skorları ölçümlerinde grup 2, 3, 4 ve 5’de grup 1’e göre istatistiksel olarak anlamlı bir artıs gözlenmistir (p<0,05). ğnflamasyon skorları arasındaki fark degerlendirildiginde grup 2, 3, 4 ve 5’de grup 1’e göre istatistiksel olarak anlamlı bir artıs (p<0,05), grup 4’de grup 3’e göre anlamlı bir azalma gözlenmistir (p<0,05). Gruplar arası mobilite skorları degerlendirildiginde grup 2, 3, 4 ve 5’de grup 1’e göre istatistiksel olarak anlamlı bir artıs gözlenmistir (p<0,05). Bununla birlikte grup 4’de grup 2’ye ve grup 5’e göre istatistiksel olarak anlamlı bir azalma gözlenmistir (p<0,05). MMP-9 ekspresyonunda grup 2’de grup 1’e göre anlamlı oranda artıs ve grup 3’de grup 1’e göre anlamlı oranda azalma gözlenmistir. (p<0,05) Bununla birlikte, grup 3, 4 ve 5 ‘de grup 2’ye göre (p<0,01) grup 3’de grup 5’e göre (p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı bir azalma gözlenmistir. Gruplar arası MMP-2 ekspresyonunda anlamlı bir fark bulunamamıstır. IL-1 ekspresyonu degerlendirildiginde grup 2 ile karsılastırıldıgında grup 1, 3, 4 ve 5’de istatistiksel olarak anlamlı oranda azalma gözlenmistir (p<0,01). Bulgularımızda klodronat ve doksisiklinin tek tek ve kombine uygulamalarının MMP-9 ve IL-1 ekspresyonunu anlamlı oranda inhibe edebilecegi görülmüstür. Bununla beraber çalısmamızda kullanılan ilaçların diseti dokusu ve alveoler kemik üzerine etkilerini daha iyi degerlendirebilmek için çok gruplu daha fazla sayıda denegin kullanıldıgı yeni çalısmalara ihtiyaç bulunmaktadır.