Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Sanatta Yeterlik
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emine Dilek Yalçın
Danışman: Tansel Türkdoğan
Özet:Bu çalışma, geçmişten günümüze sanatçıların gölgeyi çalışmalarına neden ve nasıl dâhil ettiklerini araştırarak, araştırmacının/sanatçının da bu alanda yeni bir dile ulaşmasını amaçlar. İnsanlık tarihi içinde gölge algısı, insanoğlunun yaşam deneyimine bağlı olarak değişim göstermiştir. Bu deneyim kuşkusuz bir ifade biçimi olarak sanata da yansır. Plinius, resim sanatının düşen gölgenin etrafının çizilerek başladığını iddia ederken, Vallier gölgenin renginin bulunmasını, modern resmin başlangıcı olarak ifade eder. Gölgenin sanat tarihi içinde uzun yolculuğunu konu alan ikinci bölümde, gölgeye yüklenen metaforik anlamların dönemsel olarak farklılığı ortaya konmaktadır. Üçüncü bölüm, gölgeyi medyum olarak kullanan güncel sanatçıların çalışmalarından oluşmakla birlikte, sanatçıların gölge ile kurdukları bağlamı araştırmaktadır. Sanatçılar akıp giden zaman, günlük yaşam döngüsü ve maddenin fizikötesi varlığıyla gölge arasında bir ilişki görmektedirler. Araştırma, yüzyıllar öncesinden günümüze kadar gelen gölge oyunlarının arkasında yatan felsefenin günümüz sanatçılarına ilham verdiğini de saptamıştır. Geçmişte gölge, uzun süre boya resminde araç olarak kullanıldığı halde, günümüze gelindiğinde pek çok sanatçı tarafından amaç olmuş, ışık ise gölgeyi çizmek, boyamak ve hatta inşa etmek için araç olarak kullanılır hale gelmiştir. Uzun yıllar gölgeyi nesnesi ile birlikte boyayan sanatçı, günümüzde gölgenin kendisini çalışmalarına dâhil ederek, farklı ışık manipülasyonları ile özgün mekânlar kurgulamaktadır. Bu çalışma, gölgenin mecâzi anlamlarını çeşitli inanış ve farklı kültürler açısından araştırmakla birlikte, yüzyıllar öncesinin geleneklerinden süzülen, çeşitli toplumlarda ve farklı zaman dilimlerinde metaforik farklı anlamları bulunan gölgenin güncel sanatta kayda değer bir yeri olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmacının/sanatçının projelerinin yer aldığı son bölümde ise, Modernizmin tabu diyerek ötekileştirdiği geleneksel dinamiklerin hayat bularak, güncel sanata malzeme ve içerik açısından katkı sağladığı görülür.