Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: özlem Sesyılmaz
Danışman: HAKAN ZENGİL
Özet:Finasterid, testosteronu dihidrotestosterona dönüştüren 5α-redüktaz enziminin inhibitörüdür. Bu çalışmanın amacı, finasteridin morfinin analjezik etkisini zaman bağımlı olarak nasıl etkilediğini araştırmaktır. Deneylerde 12 saat aydınlık/12 saat karanlık döngüsü ile senkronize edilmiş 25-40 gram ağırlığında albino erkek fareler ve 55 ± 0.5ºC’de sıcak plaka testi kullanılmıştır. Tüm gruplarda deneyler, ışıklar yandıktan sonra 1., 5., 9., 13.,17. ve 21. saatlerde yapılmıştır. Bazal ağrı duyarlılığı ve morfinin analjezik etkisi, onar farelik gruplarda sıcak plaka testinden 30 dakika önce s.c. 10 mg/kg serum fizyolojik ve 10 mg/kg morfin uygulanarak saptanmıştır. Sıcak plaka testinden 50 dakika önce s.c. 15 mg/kg finasterid uygulanarak tek başına analjezik etkisi olup olmadığı araştırılmıştır. Finasterid ve morfin etkileşimini incelemek için aynı saatlerde, sıcak plaka testinden 50 dakika önce 15 mg/kg finasterid ve 30 dakika önce 10 mg/kg morfin cilt altı uygulanmıştır. Deney sonuçlarının standardizasyonu açısından 3 saniyeden daha kısa süreli yanıtlar “spontan yanıt” olarak değerlendirilmiş ve hesaplamalara dahil edilmemişlerdir. Farelerde yanık hasarı oluşturmamak için maksimum yanıt süresi 45 saniye olarak kabul edilmiştir. Mevsim değişiklerinden etkilenmemek için tüm deneyler Haziran ve Temmuz aylarında yapılmıştır. Güniçinde 6 değişik zamanda elde edilen data ortalama ± standart hata şeklinde ifade edilmiştir. Elde edilen data gereken yerlerde student t-test, varyans analizi (ANOVA) veya Kruskal Wallis varyans analizi ile değerlendirilmiştir. Finasteridin morfin yanıtlarına etkisinin aktivite periyodunda istirahat periyoduna nazaran, özellikle ışıklar yandıktan sonra 13. ve 21. saatlerde, çok daha belirgin olduğu görülmüştür. Bulgularımız, finasteridin morfinin antinosiseptif etkisini potansiye ettiğini ve aynı zamanda bu potansiyasyonun güniçi zaman bağımlılığı gösterdiğini işaret etmektedir.