Okul Müdürlerinin Öğretim Liderlikleri İle Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Mutlulukları Arasındaki İlişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayça Birdoğan Kuvvet

Danışman: Erdoğan Şama

Özet:

Bu araştırma, devlet okullarında çalışan sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre okul

müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel mutlulukları ile

ilişkisini belirlemeyi amaçlamıştır. Okul yöneticileri sergiledikleri öğretimsel liderlik

davranışları ile örgütsel mutluluğu etkilemektedirler. Bu nedenle okul müdürlerinin

sergiledikleri davranışlar öğretmenlerin örgütsel mutluluğunda oldukça önemlidir.

Araştırmada sınıf öğretmenlerinin örgütsel mutlulukları ve bu düzeylerin yaş, kıdem, mezun

olunan fakülte, cinsiyet değişkenlerine göre değişip değişmediği incelenmiştir. Ayrıca okul

müdürlerinin sergiledikleri öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel mutlulukları

arasındaki ilişki öğretmen görüşlerine göre incelenmiştir. Araştırmanın evrenini 2018-2019

eğitim-öğretim yılında Ankara’nın Sincan ilçesinde görev yapan sınıf öğretmenleri

oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Ankara’nın Sincan ilçesindeki devlet okullarında

görev yapan 382 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Şişman (2004)

tarafından geliştirilen Okul Müdürlerinin “Öğretim Liderliği Davranışları” ölçeği ve Arslan

ve Polat (2017) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan “Örgütsel Mutluluk Ölçeği” ölçeği ile

toplanmıştır. Öğretim Liderliği Davranışları ölçeği; okul amaçlarının belirlenmesi ve

paylaşılması, eğitim programı ve öğretim sürecinin yönetimi, öğretim süreci ve öğrencilerin

değerlendirilmesi, öğretmenlerin desteklenmesi ve geliştirilmesi, düzenli öğretme-öğrenme çevresi ve iklimi oluşturmayı içeren beş alt boyuttan oluşmaktadır. Örgütsel mutluluk ölçeği

ise olumlu duygular, olumsuz duygular ve potansiyelin gerçekleştirilmesi boyutlarından

oluşmaktadır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel mutluluk seviyeleri “orta”

düzeyde bulunmuştur. Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları öğretmen

algılarına göre “orta” düzeyde çıkmıştır. Örgütsel mutluluk seviyesine, okul müdürlerinin

öğretimsel liderlik boyutlarından “öğretim sürecinin yönetimi” boyutunun en üst düzeyde

etki ettiği bulunmuştur. Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin

örgütsel mutlulukları arasında pozitif yönde, düşük düzeyde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu

ortaya çıkmıştır. Sınıf öğretmenlerinin örgütsel mutluluk düzeyleri ile okul yöneticilerinin

öğretimsel liderlik davranışları arasında cinsiyet, branş ve kıdem açısından anlamlı bir

farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler: Öğretimsel Liderlik, Örgütsel Mutluluk, Lider, Okul Müdürü,

Öğretmen.