Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sınıf Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayça Birdoğan Kuvvet
Danışman: Erdoğan Şama
Özet:
Bu araştırma, devlet okullarında çalışan sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre okul
müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel mutlulukları ile
ilişkisini belirlemeyi amaçlamıştır. Okul yöneticileri sergiledikleri öğretimsel liderlik
davranışları ile örgütsel mutluluğu etkilemektedirler. Bu nedenle okul müdürlerinin
sergiledikleri davranışlar öğretmenlerin örgütsel mutluluğunda oldukça önemlidir.
Araştırmada sınıf öğretmenlerinin örgütsel mutlulukları ve bu düzeylerin yaş, kıdem, mezun
olunan fakülte, cinsiyet değişkenlerine göre değişip değişmediği incelenmiştir. Ayrıca okul
müdürlerinin sergiledikleri öğretimsel liderlik rolleri ile öğretmenlerin örgütsel mutlulukları
arasındaki ilişki öğretmen görüşlerine göre incelenmiştir. Araştırmanın evrenini 2018-2019
eğitim-öğretim yılında Ankara’nın Sincan ilçesinde görev yapan sınıf öğretmenleri
oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Ankara’nın Sincan ilçesindeki devlet okullarında
görev yapan 382 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Şişman (2004)
tarafından geliştirilen Okul Müdürlerinin “Öğretim Liderliği Davranışları” ölçeği ve Arslan
ve Polat (2017) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan “Örgütsel Mutluluk Ölçeği” ölçeği ile
toplanmıştır. Öğretim Liderliği Davranışları ölçeği; okul amaçlarının belirlenmesi ve
paylaşılması, eğitim programı ve öğretim sürecinin yönetimi, öğretim süreci ve öğrencilerin
değerlendirilmesi, öğretmenlerin desteklenmesi ve geliştirilmesi, düzenli öğretme-öğrenme çevresi ve iklimi oluşturmayı içeren beş alt boyuttan oluşmaktadır. Örgütsel mutluluk ölçeği
ise olumlu duygular, olumsuz duygular ve potansiyelin gerçekleştirilmesi boyutlarından
oluşmaktadır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel mutluluk seviyeleri “orta”
düzeyde bulunmuştur. Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları öğretmen
algılarına göre “orta” düzeyde çıkmıştır. Örgütsel mutluluk seviyesine, okul müdürlerinin
öğretimsel liderlik boyutlarından “öğretim sürecinin yönetimi” boyutunun en üst düzeyde
etki ettiği bulunmuştur. Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin
örgütsel mutlulukları arasında pozitif yönde, düşük düzeyde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu
ortaya çıkmıştır. Sınıf öğretmenlerinin örgütsel mutluluk düzeyleri ile okul yöneticilerinin
öğretimsel liderlik davranışları arasında cinsiyet, branş ve kıdem açısından anlamlı bir
farklılık bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler: Öğretimsel Liderlik, Örgütsel Mutluluk, Lider, Okul Müdürü,
Öğretmen.