KÂTİP ÇELEBİ'NİN DÜSTÛRÜ'L-AMEL Lİ-ISLÂHİ'L-HALEL VE DEFTERDAR SARI MEHMED PAŞA'NIN NESÂYİHÜ'LVÜZERÂ VE'L-ÜMERÂ ADLI ESERLERİNE GÖRE OSMANLI YÖNETİM ANLAYIŞI VE TOPLUM DÜZENİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Almıla Gökçe ÖZCAN

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Osmanlı Devleti'nin Klâsik Dönem veya Altın Çağ olarak adlandırılan döneminin sona ermesi, devlet kurumlarında ve toplumsal yapıda sorunların başlaması, Osmanlı devlet adamlarını bu konuyla ilgilenmeye yöneltmiştir. Osmanlı Devleti'nin güçlü olduğu dönemi yaşayan bu devlet adamları devletin tekrar eski gücüne kavuşması amacına yönelik düşüncelerini içeren raporlar hazırlamışlardır. Kâtip Çelebi ve Defterdar Sarı Mehmed Paşa da devlet görevinde bulunmuş kişiler olarak devlet düzeninde oluşan sorunların çözülmesine yardımcı olmak ve tecrübelerini aktarmak amacıyla kitaplarını kaleme almışlardır. Siyasetnâme veya ıslahatnâme adı verilen bu kitaplarda devletin eski gücüne kavuşması için kanûn-ı kadîme uyulması istenmektedir. Islahatnâme yazarlarının dönülmesini istedikleri yönetim anlayışı ve toplum düzenini adâlet dâiresi ve erkân-ı erbaa kavramları ile emanetin ehline verilmesi ve reâyâya iyi davranılması ilkeleri oluşturmaktadır.