Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Murat Gürel
Özet:
Nubar Tekyay (1905-1955), keman ile Türk Mûsikîsi icrâcılığında taksim geleneğinin oluşmasına katkıda bulunmuş, mûsikî tarihimizin kayıtlarına ulaşılabilen önemli kemân icrâcıları arasında yer almış, kendine has icrâsı ile sonrasında gelen kemânileri teknik ve tavır özellikleri bakımından etkileyerek keman icrâcılığında ekol olarak kabul edilmiştir. Araştırmamız; Nubar Tekyay ile ilgili gerekli literatürün taranması ve mevcut durumun ortaya konulması sebebiyle Betimsel bir araştırma, araştırmamızın modeli Genel Tarama Modelidir. Çalışmamızda, Tekyay'ın hayatı, besteciliği, Tekyay hakkında yapılan akademik çalışmalar kaynak taraması yöntemi ile elde edilmiş, Nubar Tekyay'a ait taksim kayıtlarının têmini için TRT Ankara Radyosu Arşiv ve Müzik Dairesi Arşivlerine, Millî Kütüphane Kayıt Arşivine ve Özel Arşivlere ulaşılmıştır. Elde edilen taksim kayıtlarından hareketle, Tekyay'ın taksimlerinde kullanmış olduğu süsleme tekniklerini, ifade unsurları, melodik, ritmik ve nazarî tahlîller, Prof. Dr. Gülçin Yahya Kaçar'ın, Ünlü Virtüoz Yorgo Bacanos'un Ud Taksimleri (Taksim Notaları, Analiz ve Yorumlar) adlı doktora tezinden-kitabından ve Doç.Dr. Mehmet GÖNÜL'ün Nevres Bey'in Ud Taksimlerinin Analizi ve Ud Eğitimine Yönelik Alıştırmaların Oluşturulması konulu doktora tezinden istifade edilerek yapılmıştır. Çalışmamızda, Nubar Tekyay'a ait 16 adet giriş ve 3 adet geçiş taksimi notaya alınarak taksimlerin teknik, melodik ve nazarî açıdan tahlîli yapılmıştır. Teknik tahlîl ile Tekyay'ın keman icrâsındaki pozisyon, süsleme teknikleri ve ifade unsurları tahlîl edilerek açıklanmıştır. Melodik tahlîl ile taksimlerdeki özgün soru-cevap cümleleri, sekileme, tartım ve hız değişkenlikleri ortaya çıkarılmıştır. Nazarî tahlîl ile taksimlerin tamamı cümle cümle ayrılarak makamların seyri, geçki ve perde kullanım özellikleri gelenek yaklaşımlarına bağlı kalınarak açıklanmış, Tekyay'ın nazarî anlayışı 14.yy.dan günümüze 18 ayrı kaynaktaki makam tarifleri ile kıyaslanarak ortaya konulmuştur. Sonuç olarak, Nubar Tekyay'ın icrâ tavrı ve onu ekol yapan özellikler keman icrâcılarının kullanımına sunulmak maksadı ile somutlaştırılmıştır.