Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Assel Ismakhanbetova
Özet:
Geçmiş yüzyılın ikinci yarısının yıkıcı güçlerinden biri olan nükleer silahların üretilmesi ve gelişmesiyle tüm medeniyet değerlerinin tamamen kaybolma tehlikesi ortaya çıktı. SSCB'nin dağılmasından yani Soğuk Savaşın sona ermesinden sonra kitle imha silahlarının yayılması, uluslararası istikrara yönelik en büyük tehlikelerden biri oldu. Dolayısıyla nükleer silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasını önleme meseleleri son derece önemli ve çözümü zor konulardan biri haline geldi. Çalışmamızın amacı, Orta Asya'da nükleer silahlardan arındırılmış bölgenin kurulması konusunun tüm yönlerini inceleyerek uluslararası güvenlik sistemindeki yerini belirlemektir. Çalışmamız esas olarak üç bölümden oluşur. İlk bölümünde, nükleer silahların tanımı, tarihçesi, Soğuk Savaş dönemi boyunca nükleer silahlar bağlamında yaşanmış olan önemli olaylara, aynı zamanda silahsızlanma kavramına ve nükleer silahsızlanma konusunda faaliyet gösteren kuruluşlara, iki ve çok taraflı antlaşmalara kısaca değinilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümünde, Orta Asya bölgesinin jeopolitik ve jeostratejik önemine, Orta Asya'da nükleer silahlardan arındırılmış bölgenin kurulması konusunda Orta Asya devletlerinin politikasına, Orta Asya bölgesinde yer alan nükleer silahların yayılmasını önleme alanındaki güncel sorunlara durulacaktır. Son bölümünde ise Sovyetler Birliği sonrası miras kalan nükleer silahlardan kendi isteğiyle vazgeçen Kazakistan'ın nükleer silahların yayılmasını önleme ve silahsızlanma politikası için yaptığı yeni uluslararası inisiyatifler ile faaliyetler anlatılmaya çalışılacaktır. Çalışma sırasında tez yöntemi olarak metodolojik yöntemler kullanıldı. Bu yöntemler esasında 20. yüzyılın ortasından başlayarak günümüze kadar devam eden nükleer silahların yayılmasını önleme ve silahsızlanma meseleleri, Orta Asya'da nükleer silahlardan arındırılmış bölgenin kurulması konusunda araştırmalar yapıldı ve uluslararası ilişkiler sisteminde söz konusu bölgenin gelişmesinde ortaya çıkan problemler belirlendi. Tez konusuna ilişkin tüm tarihi olaylar karmaşıklığına ve çok taraflılığına rağmen ayrıntılı incelendi. Yaptığımız çalışma sonucunda tüm belirlenen amaçlara ulaşıldı.