Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Murat Ekiçi
Danışman: Cemil Cahit Yeşilbursa
Özet:
Bu araştırmanın amacı; sosyal bilgiler öğretimi bağlamında artırılmış gerçeklik uygulamasının kullanımını öğretmen adaylarının görüş ve deneyimleri çerçevesinden incelemektir. Araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışması deseniyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında sosyal bilgiler öğretimi bağlamında artırılmış gerçeklik öğretim etkinliklerinin oluşturulması Doğu Anadolu’da bir devlet üniversitesinde, oluşturulan artırılmış gerçeklik öğretim etkinliklerinin sosyal bilgiler dersinde uygulanması da Doğu Anadolu’da yer alan iki devlet ortaokulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilen, sosyal bilgiler eğitimi anabilim dalında öğrenim gören 29 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında artırılmış gerçeklik öğretim etkinlikleri geliştirme süreci toplam 14 hafta sürmüş ve bu sürece sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programı 3. sınıfta öğrenim gören 15’i kız 14’ü erkek toplam 29 öğretmen adayı katılmıştır. Oluşturulan öğretim etkinlikleri 5., 6. ve 7. sınıf düzeylerinde ortaokullarda sosyal bilgiler dersinde uygulanmıştır. Farklı gün ve saatlerde gerçekleştirilen bu uygulamalar toplam 6 ders saati şeklinde gerçekleşmiştir. Araştırma sürecinde; kişisel bilgi formu, KEFE (SWOT) analiz formu, gözlem, araştırmacı günlüğü, yarı-yapılandırılmış görüşme, odak grup görüşmesi ve öğrenci ürünleri gibi çeşitli veri toplama araçlarından yararlanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonrasında artırılmış gerçeklik uygulaması öğretmen adayları tarafından güzel, şaşırtıcı, dikkat çekici, eğlenceli ve kullanım açısından kolay olarak betimlenmiştir. Artırılmış gerçeklik öğretim etkinliği geliştirme sürecinde öğretmen adaylarının hazırbulunuşluk ve teknoloji okuryazarlık düzeylerinin düşük olduğu ve program kaynaklı olumsuzluk yaşadıkları bulgularına ulaşılmıştır. Bu sürecin mesleki gelişim, farkındalık, özgüven ve önyargıların kırılması gibi öğretmene yönelik katkılarının olduğu da dile getirilen diğer bulgular olmuştur. Öğretmen adayları, artırılmış gerçeklik öğretim etkinliklerinin sosyal bilgiler öğretimi bağlamında sınıflarda uygulanmasının öğrencilere, öğretmenlik mesleğine ve sosyal bilgiler öğretim programı veya programın uygulanma süreçlerine katkılar yapacağını vurgulamışlardır. Bu olumlu katkıların haricinde artırılmış gerçeklik öğretim etkinliklerinin sınıflarda uygulanma sürecinin öğretim programı veya programın uygulanma sürecine yönelik çeşitli zorlukları olduğu dile getirilmiştir. Bunlara ek olarak öğretmen adayları sosyal bilgiler öğretimi bağlamında artırılmış gerçeklik uygulamasının ileriki uygulamalarda kullanımına ilişkin çeşitli öneriler sunmuşlardır.
Anahtar Kelimeler : Sosyal bilgiler öğretimi, Artırılmış gerçeklik, Sosyal bilgiler öğretmen adayları