Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin (X Kuşağı), Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının (Y Kuşağı) ve 8. Sınıf Öğrencilerinin (Z Kuşağı) 21. Yüzyıl Becerilerine Bakışı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mesut Şengüleç

Danışman: Mehmet Ali Çakmak

Özet:

21. yüzyılda bireyler eğitim aldığı alanlar dışında da çalışmak zorunda kalmakta ve böylece bu yüzyılda farklı birçok beceriye sahip nitelikli, donanımlı bireylere duyulan ihtiyaç kendini daha fazla hissettirmektedir. İhtiyaç duyulan bu nitelikli bireylerin kazanması gereken becerilerle ilgili çerçeveler oluşturulmakta ve bu beceri setlerine eğitim programlarında yer verilmektedir. Kuşakların yaşamın her alanında farklılaşmış değerlendirmeleri, algıları ve görüşleri vardır. 21. yüzyıl becerilerinin kazandırılmasında ve kazanımında bu kuşakların her birine farklı görevler düşmektedir. Hangi becerilerin kuşaklarca daha fazla önemli görüldüğünün ve hangilerine ihtiyaç duyulduğunun belirlenmesi önem taşımaktadır. Sosyal bilgiler, bu farklı kuşaklara 21. yüzyıl becerilerinin kazandırılmasında oldukça elverişli konuma sahip bir derstir. Bu araştırmanın amacı, 21. yüzyıl becerilerine sahip olmanın önemine yönelik sosyal bilgiler eğitiminde X, Y ve Z kuşaklarının bakış açılarını ortaya çıkarmaktır. Çalışmada X kuşağı olarak sosyal bilgiler öğretmenleri, Y kuşağı olarak sosyal bilgiler öğretmen adayları ve Z kuşağı olarak ise 8. sınıf öğrencileri seçilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından “21. Yüzyıl Becerilerinin Önemine İlişkin Görüşleri Belirleme Anketi” hazırlanmıştır. Araştırmanın verileri, 1164 katılımcıdan toplanan anket sonuçları ile oluşturulmuştur. Nicel veriler SPSS 22.0 istatistik program paketinin yardımıyla çözümlenmiş ve betimleyici istatistik yöntemleri ile analiz edilmiştir. Araştırmada, bir kuşağın neden bir beceriyi önemli gördüğü ve neden bir beceriye en çok önem veren ya da en az önem veren kuşak olduğu ortaya konulurken, o kuşağın alanyazında bahsedilen karakteristik özellikleri ve değer yargıları göz önünde bulundurulmuştur. Araştırma sonucunda tüm çerçevelerde yer alan “iletişim” becerisinin, X, Y ve Z kuşaklarının her biri tarafından 21. yüzyılda bireylerin sahip olması gereken en önemli beceri olarak belirtilmesi; öte yandan az sayıda çerçevede yer alan “ekonomi ve finans okuryazarlığının” yine tüm kuşaklar açısından en az öneme sahip beceri olarak son sırada yer alması dikkat çekicidir. Ayrıca kuşakların 21. yüzyıl becerilerinin önemi hakkındaki görüşleri bu becerilerin çerçevelerde yer alma sıklığı ile uyum göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: 21. yüzyıl becerileri, X kuşağı, Y kuşağı, Z kuşağı, sosyal bilgiler eğitimi.