Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Felsefe Grubu Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: LÜTFİYE ÖZKAN
Danışman: İbrahim Kısaç
Özet:
Bu araştırmada lise öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile psikolojik dayanıklılık
düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi
Konya Çumra Sedat Çumralı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Mevlana Mesleki ve
Teknik Anadolu Lisesi, Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde öğrenim görmekte
9,10,11 ve 12. sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmaya 247’si kız; 105’i erkek
toplam 352 öğrenci katılmıştır. Yapılan bu araştırmada ilişkisel tarama modeli
kullanılmıştır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla psikolojik dayanıklılık düzeylerini
ölçmek için Bulut, Doğan ve Altundağ (2012) tarafından geliştirilen ve 29 maddeden
oluşan Ergen Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanılmıştır. Duygusal zeka düzeylerini
belirlemek amacıyla Bar-on ve Parker tarafından geliştirilen 7-18 yaşları arasındaki çocuk
ve gençlere uygulanabilen, toplam 60 maddelik Bar-on Duygusal Zeka Ölçeği Çocuk ve
Ergen Formu ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda lise öğrencilerinin toplam duygusal zekaları ile psikolojik
dayanıklılıkları arasında yükseğe yakın orta düzeyde pozitif birilişki olduğu saptanmıştır.
Ayrıca, psikolojik dayanıklılığın, duygusal zekanın alt boyutlarından uyumluluk, bireylerin
kişisel/bireyiçi becerileri, bireyler arası becerileri ve genel ruh hali ile anlamlı bir ilişkiye
sahip olduğu görülürken; duygusal zekanın bir diğer alt boyutu olan stresle başa çıkma alt
boyutunda ise psikolojik dayanıklılık ile anlamlı fakat düşük düzeyde bir ilişkisi olduğu
bulgusuna ulaşılmıştır. Toplam duygusal zeka düzeyi ile cinsiyet değişkenine bakıldığında,
anlamlı bir ilişki olmadığı ancak duygusal zekanın stres yönetimi alt boyutunda cinsiyete
göre farkın erkeklerin lehine anlamlı çıktığı saptanmıştır. Ayrıca elde edilen verilere göre
duygusal zeka düzeyi ile anne ve baba eğitim durumu arasında anlamlı bir fark olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Psikolojik dayanıklılık, duygusal zeka, lise öğrencileri