Dijital Oyun Destekli Matematik Eğitim Programının 54-66 Aylık Çocukların Saymaya İlişkin Temel Matematik Becerilerinin Gelişimine Etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hilal Genç Çopur

Danışman: Hacer Elif Dağlıoğlu

Özet:

Bu araştırmanın amacı; dijital oyun destekli matematik eğitim programının ve matematik içerikli dijital oyunların 54-66 aylık çocukların saymaya ilişkin temel matematik becerilerine ve matematiği sevme düzeylerine etkisini incelemektir. Ayrıca çalışmada çocukların matematik becerilerinde, matematiği sevme durumlarında ve matematiğe ilişkin düşüncelerinde nasıl bir değişim olduğunu ve dijital oyunlara ilişkin görüşlerinin ve yaklaşımlarının neler olduğunu ortaya koymak da amaçlanmıştır. Araştırma, “İç İçe Karma Desen”de yürütülmüş; nicel boyutunda ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu yarı deneysel desen, nitel boyutunda ise keşfedici ve açıklayıcı durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Ankara İli Altındağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı, sosyoekonomik düzeyi düşük ailelerin bulunduğu bölgelerdeki bağımsız anaokullarına ve ana sınıflarına devam eden 54-66 aylık toplam 54 çocuk (18’i deney 1 grubu, 18’i deney 2 ve 18’i kontrol grubu olmak üzere) oluşturmuştur. Uygulama sürecinde 10 hafta boyunca haftada iki oturum deney 1 grubu çocukları ile “Dijital Oyun Destekli Matematik Eğitim Programı” (DODMEP) ve deney 2 grubu çocukları ile “Matematik İçerikli Dijital Oyun Uygulamaları” (MİDOU) gerçekleştirilmiştir. Bu sürede kontrol grubunda yer alan çocuklara araştırmacı tarafından herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Araştırmada nicel veriler Demografik Bilgi Formu, Güncellenmiş Erken Aritmetik Testi ve Çocuklar için Matematiği Sevme Ölçeği ile toplanmıştır. Nitel veriler ise, uygulama sürecinde yapılan gözlem, görüşme ve çocukların ürünlerinden elde edilen dokümanlar aracılığıyla toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS 24 paket programı kullanılarak Shapiro-Wilk testi, Mann-Whitney U Testi, Wilcoxon işaretli sıralar testi ve Cohen’s d istatistikleri kullanılmış ve nitel verilerin analizinde içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda DODMEP ve MİDOU’nun çocukların saymaya ilişkin temel matematik becerileri üzerinde yüksek düzeyde etkili olduğu, aynı zamanda dijital oyunların etkinliklerle bütünleştirildiği DODMEP’in yalnızca dijital oyunların yer aldığı MİDOU’ya göre çocukların saymaya ilişkin matematik becerilerini geliştirme konusunda daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç araştırmanın nitel boyutunda elde edilen sonuçlarla desteklenmektedir. Bununla birlikte deney 1 ve deney 2 grubuna yapılan uygulamaların çocukların matematiği sevme düzeylerini yükselttiği, ancak söz konusu puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olmadığı görülmüştür. Bu sonucun aksine nitel boyutta deney gruplarındaki çocukların uygulama sürecinde matematiğe yönelik olumlu duygulara sahip olduğu, başka bir deyişle matematiği sevmelerini olumlu etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca yapılan görüşmeler doğrultusunda deney 1 ve deney 2 grubundaki çocuklar uygulama öncesinde matematiği genel anlamda “ders” ve “ödev” olarak açıklarken, uygulama sonrasında matematiği “matematik kavram ve becerileri” ve “oyun” gibi olumlu düşüncelerle açıklamışlardır. Buna karşın kontrol grubundaki çocukların uygulama öncesinde matematiği çoğunlukla “matematik kavram ve becerileri” ve “diğer etkinlik türleri” ile açıkladıkları görülürken uygulama sonrasında matematiği “matematik kavram ve becerileri” ve “diğer etkinlik türleri” ile açıklamayı daha az tercih etmişlerdir. Bunlara ek olarak deney 1 ve deney 2 gruplarındaki çocukların matematik içerikli dijital oyunlara ilişkin duygu ve düşünceleri çoğunlukla olumludur. Bu sonuçlar dijital oyunların okul öncesi matematik eğitiminde kullanılmasının çocukların hem saymaya ilişkin temel matematik becerilerini hem de matmatiğe ilişkin duyuşsal katılımlarını olumlu yönde etkilediğini ortaya koymuştur.

Anahtar sözcükler : okul öncesi dönem, matematik eğitimi, dijital oyun, sayı kavramı, matematik sevgisi