Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hediye Şirin Ak
Danışman: BELMA TOKUROĞLU
Özet:Kadınların siyasete katılmalarının erkeklerden daha düşük olduğu gerçeği tüm dünyada tartışılan önemli sorunlardan bir tanesidir. Demokrasilerde eşit haklara sahip vatandaşların haklara ulaşımlarının da eşit olması söz konusudur. Türkiye'de bazı grup ve bireylerin karar verme süreçlerine katılım konusunda var olamadıklarını görüyoruz. Eşitlik, temsiliyet ve katılım bağlamında kadınların dezavantajlı oldukları varsayımından yola çıkarak sayılara ve araştırmalara baktığımızda bunu görebiliyoruz- kadınların temsiliyet ve vatandaşlık haklarına ulaşmalarının önündeki engellerin neler olduğu üzerine bu çalışmayı yaptık. Kadınların sivil ve sosyal haklara erişimlerinin ve toplumsal cinsiyet rollerinin kısıtlanmalarının siyasal hakları kullanabilmelerinin önündeki iki temel engel olduğunu söyleyebiliriz. Kadınların ihtiyaçlarının kendi deneyimlerinden ve hayatlarından yola çıkarak kendileri tarafından dile getirilebilmesi hem kadınların siyasal katılımını sağlayacak hem de kadınları toplumun bir öznesi haline getirecektir. Çalışma verilerimizden ve faydalandığımız literatürden yola çıktığımızda siyasal katılımın önündeki engellerden en önemlisinin kadınlık ve erkeklik rolleri olduğunu görebiliyoruz. Kadının sadece ev ile ilişkilendirilmesi sonucu özel alana kadını, kamusal alana erkeği yerleştiren toplumsal, siyasal, ekonomik kurgunun ürettiği değer sistemi kadının siyasete katılımının önünde engel oluşturmaktadır. Kamusal alanla özel alanın birbirinin tamamlayıcısı olduğu kabul edilerek, toplumsal cinsiyet rollerinin yeniden inşa edilmesi ve kadının özel alandaki tecrübesi ile birlikte kamusal alana katılımının sağlanması siyasetin de toplumsal, siyasal, ekonomik yapının da daha sağlıklı kurgulanmasını sağlayacaktır diyebiliriz. Çalışmanın son bölümünde, görüşülen kadın siyasetçilerden alınan bilgiler çerçevesinde toplumsal cinsiyet rollerinin "kadınların siyasete katılma" davranışı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Siyasetin içinde olan milletvekili kadınların cevapları ve aktardıkları tecrübeleri, toplumsal cinsiyet rollerinin kadınların siyasal katılımını olumsuz etkilediğine işaret etmektedir. Toplumsal cinsiyet ve cinse dayalı farklılıklar toplumsal birer kurgudurlar. Kadınların siyasal alanda bir özne olarak var olabilmesinin yolu büyük oranda, toplumsal cinsiyet kurgusunun kadını hayattan uzak tutan bölümlerinin araştırılarak yeniden düzenlenmesinden geçmektedir denilebilir, ki bu araştırma ve düzenlemelerin de sürekli yapılması gerekir çünkü toplum/toplumsal yapı olmuş bitmiş değil sürekli yeniden yapılanan bir süreçtir. Bu nedenle, devlet politikaları cinsiyet eşitliğini sağlamak için önemli olmasına karşın tek başına yeterli değildir. Kadınların siyasal katılımının sağlanabilmesi için onları toplumsal ve ekonomik hayatta güçlendirecek sivil örgütlenmelerin varlığı ve kadınların bu örgütlenmelerin içinde var olabilme yollarının açık olması önemli görünmektedir.