12 Eylül 1980 Döneminde Türkiye'de basın özgürlüğü ve sansür


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İpek Özlem Yılmaz

Danışman: RUHDAN UZUN

Özet:

Demokrasilerde, yasama, yürütme ve yargıdan sonra dördüncü kuvvet olarak kabul edilen basın, ortaya çıktığı günden itibaren, siyasi iktidarların hedefi durumundadır. Bunun nedeni; basının iktidarlar tarafından tehlikeli görülmesi ve dolayısıyla iktidarların basın üzerinde hakimiyet kurma gereksinimini yönetimin devamı açısından gerekli görmesidir. Tarih; siyasi iktidar ve basın özgürlüğü çatışmasının örnekleri ile doludur. Türk tarihinde bunun en belirgin örneği ise, 12 Eylül 1980 askeri darbesidir. Sosyo-ekonomik istikrarsızlık ve toplumsal kaos ortamı ile gerekçelendirilen 12 Eylül 1980 darbesi, basın ve ifade özgürlüğünün kesintiye uğradığı en önemli dönemlerden biridir. Temel hak ve özgürlüklerin kesintiye uğradığı bu süreçte, hem darbe yönetimi hem de ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Turgut Özal döneminde basın, sıkı yasaklar ile karşı karşıya kalmıştır. Gazeteler kapatılmış, haberlere yayın yasağı konmuş, gazeteciler hapis cezalarına çarptırılmıştır. Basını susturmanın en kolay yolu olan sansür, dönemin en çarpıcı özelliklerindendir.