Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Müzik Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Serkan Demirel
Danışman: Barış Karaelma
Özet:
Müziksel işitme, müzik yeteneğinin en önemli unsurudur. Özellikle çocukluk çağından
itibaren birtakım göstergeler ile ölçülebilecek olan müziksel işitme, müzik eğitimi ile
desteklendiği takdirde gelecekte iyi müzisyenlerin ortaya çıkmasını mümkün kılacaktır.
Müzik yetenek testleri içinde, 1900 lü yılların başlarında Carl Seashore’dan itibaren yapılan
çalışmalarda da müziksel işitme konusu üzerinde oldukça çok durulmuştur. Müziksel işitme
müziksel farkındalık, diğer bir deyişle müziksel işitme algısı ile ortaya çıkar. Müziksel
işitme algısı, bazı alt başlıklardan oluşmaktadır. Bu alt başlıklar, çevresel ve bireysel olarak
değişiklik göstermektedir. Bu araştırmada, özellikle müzik kulağı ve ritimsel algılama
üzerinden müzik yeteneğinin ölçülmesi üzerine durularak, müziksel işitme algısını oluşturan
faktörlerin rolleri incelenmektedir. Araştırmanın amacı, çocuklarda müziksel işitme algısını
erken dönemde farkına varabilmeyi mümkün hale getiren, basit düzeyde müzik bilgisi ile
uygulanabilen bir müziksel işitme algısı testi geliştirerek çocuklarda müziksel işitme algısını
oluşturan faktörleri deneysel olarak incelemek ve söz konusu faktörlerin rollerini ortaya
koymaktır. Testin geliştirme sürecinde sadece 9-12 yaş grubuna uygulanan müziksel işitme
algısı testi, güvenirlik geçerlik gibi bir takım gerekli şartları sağladıktan sonra deneysel
yöntem ile saha araştırmasında kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama sürecinde, anne ve
babalar için hazırlanan müziksel çevre tanıma formları ile hem açık uçlu hem de çoktan
seçmeli veriler uzaktan görüşme tekniği ile elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda,
çocukların müziksel işitme algısını oluşturan faktörler incelenerek elde edilen bulgular
değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Çocukların müzik yeteneği, işitme algısı, Müziksel işitme, Müzik
Yeteneği