Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Demet KÖSE
Danışman: KAZIM SARIKAVAK
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu tezin amacı; Nietzsche'nin ahlak anlayışını ayrıntılı olarak ele alarak, Nietzsche'ye yöneltilen immoralist suçlamasının gerekçelerini ortaya koymak ve sonuçta Nietzsche'nin bir immoralist olup olmadığını değerlendirmektir. Nietzsche'yi anlayabilmek için, çalışmaya, onun felsefeye ve filozofa bakışını ele alınarak başlanmıştır. Daha sonra, Nietzsche felsefesinin temel kavramları olan, güç istemi, décadence, nihilizm, Tanrı'nın ölümü, sonsuz dönüş, üstinsan kavramları tek tek ele alınarak açıklanmıştır. Çalışmada, Modernizm kavramının açıklanmasına da yer verilmiştir. Nietzsche, modernizme ve modernizmin ahlak anlayışına karşı çıktığı için, çalışmada, modernizmin kavramsal çerçevesi kadar, ahlak anlayışlarına da değinilmiştir. Nietzsche, tarih boyunca görülen iki tür ahlak olduğundan bahseder. Bunlar; sürü(köle) ahlakı ve efendi ahlakıdır. Ahlak, çoğu insanın inandığı gibi, doğaüstü kaynaklardan insana gelmiş değildir. Ahlak, insanlar tarafından oluşturulmuş bir yorumdur ve Nietzsche'ye göre bu yorum, yorumu yapan insanın doğası ile birebir ilişkilidir. İnsanlar arasında bir eşitlikten söz edilemeyeceğini savuna Nietzsche'ye göre insanlar, güçlü ve güçsüz olmak üzere farklı doğalara sahiptir. Ahlak, farklı doğadaki insanların, realiteyi farklı perspektiflerden değerlendirmesi sonucunda oluştuğu için, birden fazla değerlendirme biçimi vardır ve bu çok doğaldır. Sürü ahlakı, sürünün kendini korumaya yönelik ihtiyaçlarından doğmuş, ancak zamanla kutsallaştırılarak, insanı aşan bir konuma getirilmiştir. Sürü içinde kaldığı sürece doğal olan sürü ahlakı, Nietzsche'ye göre sürü dışındaki güçlü insanları da baskı altına almaya çalışınca, tehlikeli olmaya başlamıştır. İnsani içgüdüleri, gerçek yaşamı yok sayarak, insanlar üzerinde çöküşe neden olan bu ahlak, yok edilmelidir. Nietzsche, sürü ahlakına bu şekilde karşı çıkar ve onun, ortadan kaldırılması gerektiğini savunur. Bu noktada Nietzsche immoraisttir. Mevcut olan ahlaka karşı çıkar ve onu yıkmak ister. Ancak onun immoralizmi yeni değerler oluşturabilmek için gerekli bir aşamadır. Varılmak istenen son nokta, değersiz bir yaşam değildir ki Nietzsche'ye göre, insanın olduğu yerde değerlendirme kaçınılmazdır. O halde Nietzsche felsefesinde immoralizm, üstinsanın önünü açmak, ona, yeni değerler oluşturabilmek için gerekli ortamı sağlamak için zorunlu olan bir süreçtir.