Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞENAY ÇITAK
Danışman: Feyzan Arıkan
Özet:Stok yönetiminin amacı stok düzeyinin uygun seviyesinin belirlenmesinde karar sağlamaktır. Fakat pratikte bilhassa binlerce stok çeşidi ile çalışan elektronik işletmelerinde stok kalemlerinin tümü aynı hassasiyette kontrol edilemez. Bu nedenle işletmeler stok kalemlerini sınıflandırmaya ihtiyaç duyarlar. Sınıflandırmada yaygın olarak klasik ABC analizi kullanılmaktadır. Bu yöntemdeki sınıflandırmanın temeli pareto yaklaşımıdır. Bu yaklaşıma göre yüksek yatırıma sebep olan kalemler düşük miktarda adedi kapsamaktadır. ABC analizi iki kriteri göz önünde bulundurur; bunlar birim fiyat ve yıllık tüketim miktarıdır. Bu kriterlerin yanı sıra tedarik süresi, bulunabilirlik gibi kriterleri dikkate almak daha gerçekçi bir stok sınıflandırma için ihtiyaçtır. Bu nedenle literatürde çok kriterli yöntemlere eğilim artmıştır. Bu tezde bir elektronik firmasındaki stok sınıflandırma probleminin çözümü için çok kriterli karar yöntemlerinden TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yönteminin Analitik Hiyerarşi Prosesi ve ABC yöntemi ile bütünleşik olarak kullanılmasına karar verilmiştir. Probleme etki eden kriterler, alanında yetkin üç satın alma uzmanı ve bir üretim planlama mühendisi tarafından belirlenmiştir. TOPSIS yöntemine girdi teşkil eden kriter ağırlıklarının hesaplanmasında ise Analitik Hiyerarşi Prosesi?nden yararlanılmıştır. TOPSIS ile tam sıralamanın oluşturulmasının ardından geleneksel ABC analizinin dikkate aldığı pareto yaklaşımı ile stok sınıflandırma yapılmıştır. Çok kriterli ABC yöntemi ile geleneksel ABC yöntemi sonuçları birbirleriyle kıyaslanmıştır. Çok kriterli ABC yöntemi ile elde edilen sonuçlar problemin gerçekte var olduğu şekliyle çok kriterli olarak ele alınması nedeniyle sistemde uygulanabilirliği fazla, etkin ve faydalı sonuçlardır.