9. sınıf Türk dili ve edebiyatı ders kitabındaki masal metinlerinin hedef kitleye kazandırmak istediği bilgi ve değerler açısından incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SULTAN BEKTAŞ ÇAKMAKCI

Danışman: HAMİYE DURAN

Özet:

Bu çalışmada Türk dili ve edebiyatı ortaöğretim müfredatında 9. Sınıf 4. Ünitede yer alan masal konusu ile ilgili 2017-2018 Eğitim- Öğretim yılında kullanılan ders kitabında yer alan 10 masal metni incelenmiştir. Çalışmamız beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bö-lümde çalışmamanın problem durumu, araştırmanın amacı, araştırmanın önemi, varsayım-lar yer almaktadır. İkinci bölümde kavramsal çerçeve yer almaktadır. Araştırmanın konusu olan masalın tanımı, yapısı, dil ve üslûp hususiyetleri, masalın muhtevası, masal türler, masalların kaynakları, masal inceleme yöntemleri, masalın diğer türlerle ilişkisi, Türk ede-biyatında masal isimli başlıklarla konunun kavramsal çerçevesi çizilmiştir. Üçüncü bölüm-de ise yöntem bölümü olup araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, verilerin toplanması ve analizi yer almaktadır. Araştırmanın asıl bölümü olan dördüncü bölümde “9. sınıf Türk dili ve edebiyatı kitabında yer alan” metinler incelenmiştir. Metinler hazırlık çalışmaları, kullanılan resimle ilişkisi, türü yansıtması ve anlama yorumlama bölümleri ile birlikte bir bütün olarak ele alınmıştır. Masal metinleri kitaptaki sıralarıyla ele alınmıştır. Bu metinler 4 tanesi asıl metin iken 3 tanesi hazırlık çalışmalarında 3 tanesi ölçme ve değerlendirme çalışmalarında kullanılmıştır. Beşinci bölümde araştırmanın sonuçlarına dayanarak öneri-lerde bulunulmuştur. Öneriler kitap hazırlayanlara, öğretmenlere ve öğrencilere yöneliktir. Kitaplarda araştırmanın amacına uygun olarak kullanılabilecek metin örnekleri de bu bö- v lümde verilmiştir. Çalışmanın varsayımı Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında kullanılan masal metinlerinin hedef kitleye kazandırmak istediği bilgi ve değer açısından yetersiz olduğuydu. İncelemeler varsayımımızı doğrulamıştır. Bu nedenle masal seçkin kaynaklar-dan hedef kitleye uygun seçilen masal örnekleri ile sonlandırılmıştır.