İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Çocuk Hakları Konusunda Farkındalık Düzeylerini Belirleyen Faktörler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yasemin Karcı

Danışman: HÜSEYİN KÖKSAL

Özet:

Çocuklar toplumların sahip olduğu gizil güçleridir. Bu gizil güçlerin açığa çıkarılmasını sağlayan en önemli ortam da eğitim-öğretim ortamıdır. Eğitim-öğretim bir toplumu değiştirip geliştirebilecek en etkili yoldur. Demokratik, insan haklarına saygılı, kendi hak ve sorumluluklarını bilip haklarına sahip çıkan, toplumsal sorunlara çözüm odaklı yaklaşan bireyler yetiştirmek de yine eğitim-öğretimle mümkündür. Çocukların ileride bu becerilere sahip olabilmesi için de öncelikle kendi haklarını bilmeleri gerekmektedir. En önemli sorulardan biri çocukların haklarının farkında olup olmadıkları ve farkındalıklarını belirleyen etmenlerin neler olduğudur. Bu temel sorulara verilen yanıtlarla çocukların haklarının farkındalığı belirlenip ona göre eğitim - öğretim çalışmaları daha etkili ve verimli bir şekilde yapılabilir. Bu çalışmanın amacı ilkokul öğrencilerinin çocuk hakları konusundaki farkındalık düzeylerini belirlemek ve bu düzeyleri belirleyen faktörleri ortaya koymaktır. İlkokul öğrencilerinin çocuk hakları konusundaki farkındalık düzeyini belirlemeyi amaçlayan bu araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini 2015-2016 öğretim yılı bahar döneminde Ankara ilinin Çankaya ilçesinde bulunan bir devlet okulu ve bir özel okulda okuyan 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen ve içerisinde belirlenen haklardan örtük olarak bahsedilen örnek olaylardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. İlkokul öğrencilerinin çocuk hakları konusunda farkındalık düzeyleri anne-babaların eğitim düzeyleri, öğrencilerin cinsiyeti, okulun sosyo-ekonomik düzeyi değişkenlerine göre analiz edilmiştir. Verilerin analizinde yüzde hesaplamaları ve değişkenler arasında farklılaşma olup olmadığını tespit etmek için Ki-Kare testi uygulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda çocukların genel olarak belirlenen hakların farkında olduğu görülmüştür. Belirlenen haklardan sadece sağlık hakkı ve eğitim hakkına ilişkin farkındalık düzeyleri öğrenim gördükleri okulun sosyo-ekonomik düzeyi bakımından anlamlı bir fark göstermiştir.