BÜTÜNLEŞİK DÖNER MAFSALLARIN ELEKTRON ERGİTMELİ EKLEMELİ İMALATA GÖRE TASARIMI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: UMUT GÖVEZ

Danışman: Oğuzhan Yılmaz

Özet:

Eklemeli imalat teknolojisi ile birlikte endüstride geleneksel üretim yöntemleri ile üretilmesi zor ve maliyetli parçaların üretimi kolaylaşmış, karmaşık geometriye sahip, bütünleşik ya da gözenekli parçaların üretimi mümkün hale gelmiştir. Geleneksel yöntemler ile çok parçalı yapıda olan parçaların bütünleşik olarak tek parça olarak üretilebilir olması çeşitli uygulamalarda üstünlükler sunmaktadır. Bu tez çalışmasında, eklemeli imalata yönelik bütünleşik döner mafsal tasarım yaklaşımları önerilmiştir. Geliştirilen tasarım yaklaşımları, eklemeli imalat yöntemlerinden birisi olan toz yataklı elektron ışın ergitme (EBM) yönteminde uygulanmıştır ve eklemeli imalata uygun tasarım kuralları ortaya konulmuştur. Bu kapsamda, EBM cihazın bütünleşik üretim yeteneklerini görmek ve sistemin genel ölçüsel hata payını belirlemek için üzerinde bütünleşik yapılar da içeren bir test parçası üretilmiş ve bu test parçasının boyutsal ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, endüstriyel bir ürünün çalışma şartlarına uygun üretilebilmesi için gerekli olan toleranslandırmaların bütünleşik döner mafsallar üzerinde uygulanabilirliği de çalışılmıştır. Uygulama için 5 farklı bütünleşik döner mafsal tasarımı gerçekleştirilmiştir. Toleranslandırmalar için ISO Fit tablosundan faydalanılmıştır. Tolerans aralıkları test parçasının ölçüm sonuçlarından elde edilen sistemin genel ölçüsel hata miktarının üzerinde ya da eşit olacak şekilde belirlenmiştir. Üretimi gerçekleştirilen 18mm çaptaki 5 farklı tasarıma sahip döner mafsalların ise üretim sonrası yatak boşlukları kurulan deney düzeneği ile ölçülmüş, üretim öncesi toleranslar ile karşılaştırılmıştır. Ölçüm sonuçlarına göre farklı tasarım yaklaşımları sayesinde bütünleşik döner mafsallarda elde edilen en düşük boşluk değeri 10 μm olarak ölçülmüştür.