Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Bilişim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FURKAN İNCEDAYI
Danışman: Hakan Çerçioğlu
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
İş yöntemi patentleri şirketler için rekabetçi bir avantaja sahip olma adına önemli
seçeneklerden biri olmuştur. Bu çalışma, Türk Patent ve Marka Kurumu’na
(TÜRKPATENT) Türkiye’de yerleşik özel veya tüzel başvuru sahipleri tarafından
başvurusu yapılan en güncel iş yöntemi buluşlarını odağına alarak bilgisayar tabanlı iş
yöntemlerindeki trendleri ve iş yöntemlerinin diğer teknoloji alanları ile bağlantısını tema
modelleme ve Uluslararası Patent Sınıflandırma (IPC) ile İşbirlikçi Patent Sınıflandırma
(CPC) kodları kullanılarak gerçekleştirilen ağ analizi yaklaşımları ile açıklamayı
hedeflemektedir. 897 adet kayıttan oluşan nihai veri setinde, Türkçe patent özetleri üstünde
Örtülü Dirichlet Yerleşimi (Latent Dirichlet Allocation - LDA) yöntemi ve sınıflandırma
kodları üstünde Sosyal Ağ Analizi (SNA) yaklaşımı uygulanmıştır. Örtülü Dirichlet
Yerleşimi modelinden elde edilen çıktılarla iş yöntemi patent başvurularındaki son dönem
eğilimleri ortaya konmuş ve Sosyal Ağ Analizi ile iş yöntemlerinin teknoloji alanları ile
ilişkisi sunulmuştur. Ayrıca, iki yöntemin sentezinden elde edilen bulguların
değerlendirilmesi ile aktif başvuru sahiplerinin sürekli ve tutarlı biçimde kendi faaliyet
alanları ile ilişkilendirilen teknik unsurları geliştirdikleri iş yöntemleri başvurularına
aktardıkları saptanmıştır. Başvuru sahiplerinin ortaya koyduğu bu davranış, ulusal iş
yöntemi patentlerindeki eğilimlerin dominant başvuru sahiplerinin etkinlik gösterdiği alana
kaymasına neden olmaktadır.