Hastane malnütrisyonunun saptanmasında yeni bir yaklaşım olan graz malnütrisyon tarama aracının geçerliğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BESLENME VE DİYETETİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NURSEL ŞAHİN

Danışman: Nilüfer Acar Tek

Özet:

Hastane malnütrisyonu, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için önemli bir sağlık sorunudur.

Hastaneye yatış ile birlikte malnütrisyon oranı %20–50 arasında değişmektedir. Bu durumun

saptanması amacıyla kullanılan birçok yöntem olmasına rağmen kesinlik kazanmış bir

yöntem bulunmamaktadır. Ancak, pratikte malnütrisyonu saptamak amacıyla hızlı bir

şekilde sonuç alınabildiği ve kolay uygulanabilir olduğu için tarama araçları tercih

edilmektedir. Graz Malnütrisyon Taraması (GMS) da cinsiyet, yaş ve tanıdan bağımsız

olarak, farklı bölümleri kapsayan hastane ortamında malnütrisyon riskinin taranması

amacıyla geliştirilen yeni bir tarama aracıdır. Çalışmanın amacı, GMS’nin hastanede yatan

yetişkin ve yaşlı hastalarda malnütrisyonu saptamada geçerliğinin değerlendirilmesidir.

Çalışma, 18-91 yaş arası 180 erkek ve 168 kadın olmak üzere toplam 348 hasta ile

yürütülmüştür. Hastaların %64,4’ünü yetişkin bireyler, %35,6’sını yaşlı bireyler

oluşturmaktadır. Hastanın genel bilgilerini, antropometrik ölçümlerini, biyokimyasal

bulgularını, Nütrisyonel Risk Taraması-2002 (NRS-2002), Kısa Beslenme Değerlendirme

Anketi (SNAQ), Graz Malnütrisyon Taraması (GMS) ve 24 saatlik geriye dönük besin

tüketim kaydını içeren bir anket formu uygulanmıştır. NRS-2002 ve SNAQ sonuçları ile

GMS sonuçları değerlendirilmiştir. Hastaların ortalama yaşı 57,0±16,61 yıl ve ortalama yatış

süresi 7,9±10,46 gün olarak saptanmıştır. GMS sonuçlarına göre hastaların %47,7’sinde

malnütrisyon riski saptanmıştır. NRS-2002 referans olarak alındığında GMS’nin

sensitivitesi %95,16 ve spesivitesi %78,57 olarak hesaplanmıştır. NRS-2002 ile GMS

arasında iyi düzeyde bir uyum (kappa:0,686) saptanmıştır. SNAQ referans olarak

alındığında GMS’nin sensitivitesi %91,59 ve spesivitesi %75,11 olarak hesaplanmıştır.

SNAQ ile GMS arasında da iyi düzeyde bir uyum (kappa:0,609) saptanmıştır. Sonuç olarak,

GMS’nin hastane ortamında, yaş ve tanıdan bağımsız olarak yetişkin ve yaşlı hastalarda

malnütrisyonu saptamada geçerli bir tarama aracı olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler : Hastane malnütrisyonu, Tarama aracı, Graz Malnütrisyon Taraması, Geçerlik