Uydu tabanlı kuadratik model ile Türkiye'de güneş radyasyonu dağılımının belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: YASEMİN ÖZDEMİR

Danışman: ELİF ORHAN

Özet:

Genel atmosferik dolaşımın en önemli kaynağı olan güneş radyasyonunun ölçümü önemlidir. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynağı olarak güneş radyasyonundan faydalanma ihtiyacı da güneş gözlemlerinin önemini artırmaktadır. Bu sebeplerden dolayı yere ulaşan güneş radyasyonu miktarının tahmin edilmesi çok önemlidir. Bu tez çalışmasında, global güneş radyasyonu değerlerini hesaplamak amacıyla uydu görüntülerinden faydalanılmıştır. MSG-2 uydusunun SEVIRI radyometresi verileri kullanılarak bulut indeksleri elde edilmiştir. Hesaplanan bulut indeksleri, uydu tabanlı kuadratik modelde kullanılarak; Türkiye'nin 2007 yılı aylık ortalama global güneş radyasyonu değerlerleri yaklaşık 20 km çözünürlükle hesaplanmıştır. Altı meteoroloji istasyonundan alınan yer ölçümleri ile uydu görüntülerinden türetilen global güneş radyasyonu verileri karşılaştırılmıştır. Modelin değerlendirilmesi çalışmaları için RMSE, MBE, RE hesaplamaları yapılmıştır. Yapılan istatistiksel hata analizlerine göre; uydu verileri yardımıyla hesaplanan aylık ortalama global güneş radyasyonu değerleri % 9,0 nispi hata oranına sahiptir. Sonuç olarak; 2007 yılı için yüksek çözünürlüklü ve düşük hata oranına sahip aylık ortalama global radyasyon verileri, MSG-2 uydu görüntüleri kullanılarak elde edilmiştir.