Serebral palsili çocuklarda denge ve gövde kontrolünün üst ekstremite fonksiyonları üzerine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: AYŞE ŞİMŞEK

Danışman: BÜLENT ELBASAN

Özet:

Serebral Palsili (SP) çocuklarda motor ve duyu yetersizliklerinden kaynaklanan postüral kontrol problemleri görülür. Postüral kontrolün sağlanmasında önemli rol oynayan gövde kontrolü oturma/mobilite, üst ekstremitenin gelişimi ve günlük yaşam aktiviteleri için temel oluşturur. Zayıf postüral kontrol üst ekstremite hareketlerini kısıtlar, hareketlerin doğruluğunu ve hızını etkiler. Bu nedenle, gövde kontrolü ile üst ekstremite fonksiyonları arasındaki ilişkiyi değerlendirmek önemlidir. Bu tez SP li çocuklarda denge ve gövde kontrolünün üst ekstremite fonksiyonları üzerine etkisini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmaya yaşları 5-12 yıl arasında değişen, 30 hemiparetik, 32 diparetik toplam 62 SP tanılı çocuk dahil edildi. Gövde kontrolünü değerlendirmek için Gövde Kontrol Ölçüm Skalası (GKÖS), dengeyi değerlendirmek için Pediatrik Denge Skalası (PDS), üst ekstremite fonksiyonlarını değerlendirmek için Üst Ekstremite Beceri Kalitesi Testi (ÜEBKT) kullanıldı. ÜEBKT Bağımsız Hareketler Ölçeği, Kavrama Ölçeği, Ağırlık Taşıma Ölçeği ve Koruyucu Ekstansiyon Ölçeği olmak üzere dört alt ölçekten oluşur. Çalışmanın sonuçlarına göre gövde kontrolü açısından hemiparetik ve diparetikler arasında hemiparetikler lehine fark bulundu. Hemiparetik çocukların PDS total puanı diparetiklere göre daha yüksekti (p<0,05). Hemiparetik çocuklar ile diparetikler arasında üst ekstremite fonksiyonları açısından fark bulunmadı (p<0,05). Diparetik çocukların Koruyucu Ekstansiyon Ölçeğinden aldığı puan hemiparetiklere göre anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0,05). Her iki grupta da GKÖS total puanı ile Bağımsız Hareketler Ölçeği, Kavrama Ölçeği ve Ağırlık Taşıma Ölçeği ve ÜEBKT total puanı arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). Bu bulgular, SP tanılı çocuklarda gövde kontrolü ile üst ekstremite fonksiyonları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koydu. Sonuç olarak, fizyoterapi rehabilitasyon uygulamaları ve değerlendirmeleri sırasında üst ekstremite ile gövde kontrolünün ilişkisinin incelenmesi gerektiği düşünüldü.