Görme ve Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Toplumsal Algıları ve Beklentileri (Ankara İli Örneği)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Adem Ceran

Danışman: SALİH ÇAKMAK

Özet:

Bu araştırmanın amacı Türkiye'de Görme ve Zihinsel engelli çocuğa sahip ailelerin yapısını, toplumsal algılarını ve beklentilerini belirlemektir. Karma modelde olan bu araştırmada veri toplama araçları olarak Dr. Mahmut ÇİTİL tarafından geliştirilen Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Profili Anketi (EÇEPA), Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Sorun ve Beklentileri Görüşme Formu, Engelli Çocuğa Yönelik Toplum Davranışı Ölçeği ve Engelli Çocuğun Eğitimine İlişkin Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Bu kapsamda Ankara ili Yenimahalle ve Altındağ ilçelerde bulunan iki Görme Engelliler okulu ve Sincan, Mamak, Keçiören, Altındağ ve Yenimahalle ilçelerinde rehabilitasyon merkezlerinden eğitim alan Görme ve Zihinsel engelli çocuğa sahip 220 ebeveynle çalışılmıştır. Toplanan veriler SPSS-21 paket programına işlenmiş ve bu program yardımı ile analiz edilmiştir. Buna göre, ölçme aracının içerisinde yer alan ölçeklerin yapı geçerliğine ilişkin açımlayıcı faktör analizi ile, ölçeklerde yer alan maddelerin iç geçerliklerine madde-toplam korelasyon analizi ile bakılmış, ölçeklerin iç tutarlık güvenirlik katsayıları Cronbach Alpha Güvenirlik katsayısı ile test edilmiştir. Ölçeklerden elde edilen algı ve yeterlikler arasında anlamlı farklılık olup olmama durumlarına 2 kategorili değişkenler için bağımsız örneklem (Independent-Sample) t-testi ile 2 den fazla kategorili değişkenler için tek yönlü varyans (One-Way Anova) analizi ile bakılmıştır. Demografik özelliklere göre bazı anket maddelerindeki dağılım düzeyleri arasındaki farklılığa ki-kare analizleri ile bakılmıştır. Görüşme formları ise betimsel analizle ve içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre engelli bir çocuğa sahip olmak ailelerin yapısını, işleyişini, toplumsal ilişkilerini ve eğitsel süreçlerini etkilemektedir. Ancak engelli çocuğa sahip ailelerin bu özellikleri toplumun kendilerine yönelik davranışlarını algılama dışında benzer sosyo-ekonomik ve kültürel tabakadaki ailelerden çok da farklı bir görünüm taşımamaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar tartışma ve sonuç kısmında geniş bir şekilde ele alınmıştır.