Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Öğrenci: AHMET SAİD YILDIZ
Danışman: SERVET ÇETE
Özet:Yavşan otu (veronica beccabunga) bitkisi Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın killi, kireçli topraklarında ve güneşli yerlerde, ormanların seyrek kısımlarında, yol kenarları, çimenlikler ve meralarda yetişir. Sapı, yaprakları ve çiçekleri birçok hastalığa şifa olarak kullanılmaktadır. Geleneksel tıpta Yavşan otunun; grip-soğuk algınlığı tedavisi, boğaz ağrıları, yara iyileştirme, vücut ağrıları ve hazmı kolaylaştırma gibi birçok rahatsızlık için kullanıldığı bilinmektedir. Bu bitkinin bilinen özütleme işlemleri geleneksel yöntemler ve kanserojen riskler taşıyan çözücülerle yapılmaktadır. Bu çalışmada yeni ve güvenli bir yöntem olan süperkritik karbon dioksit özütleme yöntemi ile 35-75 °C aralığında, 160-260 bar basınç aralığında, 6 farklı parçacık boyutlarında ve 3-7 L/dak CO2 akış hızı aralığında çalışılmıştır. Uygun parametrik optimizasyon çalışması sonrasında Yavşan otu (Veronica beccabunga) bitkisinde quercetin, rutin, kaempferol, apigenin miktarlarının sırasıyla 1,44, 5,40, 8,67, 1,43 μg/g değerine ulaştığı tespit edilmiştir. Özütün antioksidan aktivitesi DPPH ve Folin-Ciocalteau yöntemleri ile belirlenmiş olup, yağ asiti içerikleri nitel ve nicel olarak tayin edilmiş ve bazı bakteri, mayalara karşı da antimikrobiyal aktivitesi belirlenmiştir.