Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MAHİNUR DURMUŞ İSKENDER
Danışman: Nurcan Çalışkan
Özet:
Çalışma total diz artroplastisi yapılan hastalara uygulanan akupresur ve abdominal masajın
konstipasyon gelişimi üzerine etkisini belirlemek amacıyla randomize kontrollü deneysel olarak
yapılmıştır. Bu çalışma, 12 Mart- 28 Eylül tarihleri arasında Kastamonu Devlet Hastanesi Ortopedi
ve Travmatoloji Kliniğine başvuran, dâhil edilme kriterlerine uyan ve çalışmaya katılmayı kabul
eden 91 hasta ile yürütülmüştür. Hastalar yaş değişkenine göre tabakalı olarak kontrol grubunda 31,
akupresur grubunda 30 ve abdominal masaj grubunda 30 olacak şekilde 3 gruba ayrılmıştır.
Akupresur grubundaki hastalara ameliyat sonrası beş gün boyunda günde bir kez ST25, CV12, TB6
noktalarına toplam 15 dk akupresur, abdominal masaj grubundaki hastalara ameliyat sonrası beş
gün boyunca günde bir kez 15 dk abdominal masaj uygulanmıştır. Kontrol grubundaki hastalara
araştırma boyunca kliniğin rutinleri dışında herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Verilerin
toplanmasında Hasta Tanıtıcı Özellikler Formu, Konstipasyon Risk Değerlendirme Ölçeği, Görsel
Kıyaslama Ölçeği, Günlük Konstipasyon İzlem Formu, Bristol Dışkı Kıvamı Ölçeği ve Hasta İzlem
Formu kullanılmıştır. Çalışmanın uygulanabilmesi için etik kuruldan ve uygulamanın yapıldığı
kurumdan yazılı izin alınmıştır. Çalışmaya katılan hastalardan aydınlatılmış onam alınmıştır.
Verilerin değerlendirilmesinde Tek Yönlü Varyans Analizi, Kruskal Wallis Varyans Analizi, Ki
kare Analizi ve Wilcoxon korelasyon testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda akupresur ve
abdominal masaj uygulanan grupların konstipasyon şiddeti, ıkınma şiddeti ve dışkı kıvamı puan
ortalamalarının kontrol grubundan anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmiştir (p<0,05).
Grupların ameliyat sonrası ilk defekasyon zamanları incelendiğinde akupresur ve abdominal masaj
uygulanan hastaların kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde erken defekasyona çıktığı
belirlenmiştir (p<0,05). Sonuç olarak, sağlık profesyonelleri, sağlıklı ve hasta bireyler tarafından
rahatlıkla uygulanabilen, güvenli ve invaziv olmayan akupresur ve abdominal masajın total diz
artroplastisi yapılan hastalarda konstipasyonun önlenmesinde etkili olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Akupresur, abdominal masaj, hemşirelik, konstipasyon, total diz
artroplastisi.