Asiyanotik konjenital kalp hastalığı olan çocuklarda demir eksikliği ve tedavisinin nörogelişim üzerindeki etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: AYTEN GÜLEÇ

Danışman: FATMA SEDEF TUNAOĞLU

Özet:

Demir eksikliği anemisi, gelişmekte olan ülkelerin en sık görülen halk sağlığı sorunudur. Demir eksikliği yetersiz beslenme göstergesidir; bilişsel fonksiyonları, motor kapasiteyi ve öğrenme becerisini olumsuz etkilemektedir. Bu çalışmada asiyanotik KKH olan çocukların nörogelişimsel izleminde Türkiye'de sık görülen DE, DEA ve tedavisinin bilişsel ve motor fonksiyonlara etkisinin gösterilmesi planlanmıştır. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Kardiyolojisi Bilim Dalı Polikliniğine 02.05.2013 ile 23.08.2013 tarihleri arasında başvuran asiyanotik KKH tanısı almış 132 olgunun katılımıyla gerçekleşmiştir. Tam kan sayımı, serum demir, demir bağlama kapasitesi, transferin saturasyonu ve ferritin düzeyleri ölçülmüştür. Ferritin Düşük olgulara 4mg/kg oral demir tedavisi verilmiş; tedavi öncesi ve sonrası psikometrik testler ve büyüme parametreleri ile değerlendirilmiştir. Ferritin Normal Grup 58(%43,9) olgu, Ferritin Düşük Grup 74 [ DE Grup: 53 (%40,2) ve DEA Grup 21 (%15,9)] olgudan oluşmaktadır. Olguların boy, kilo, baş çevresi 3-97 persentil arasındadır. Kilo ortalaması ferritine göre değerlendirildiğinde başvuru anında anlamlı fark saptanmamıştır; ancak iki yaş altı Ferritin Düşük grup tedavisi sonrası ortalama kilosu Normal gruptan anlamlı yüksektir. DEA grubu kilosu DE grubundan anlamlı düşüktür. Tedavi sonrası her iki grupta kilo artışı olup DEA grup kilosu tedavi sonrası da düşük kalmıştır. Psikometrik testler ile olguların %84'ü normal aralıkta bulunmuştur. Kişisel Sosyal, Dil, İnce ve Kaba Motor Gelişim alanı değerlendirmesinde ferritine göre gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Ferritin Düşük grup psikometrik testler ile değerlendirildiğinde tüm yaş gruplarında DEA grubu psikometrik test puanları DE grup puanlarından düşük saptanmıştır. Demir eksikliği ve DEA gruplarında Tedavi öncesi-sonrası psikometrik test puan karşılaştırması yapıldığında iki yaş altı olgularda anlamlı puan artışı görülürken iki yaş üstü olgularda tedavi sonrası anlamlı puan artışı saptanmamıştır. Bu sonuçlar özellikle iki yaş altındaki KKH olan çocukların DE ve DEA açısından incelenmesi gerektiğini düşündürmektedir. Böylece bilişsel ve hareket gelişim alanlarında erken dönemde oluşabilecek etkilenmeler düzeltilebilecektir.