Geçici koruma altındaki 4-5 yaş grubu suriyeli çocukların sosyal becerileri ile problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SIRMA AYDIN

Danışman: Zeynep Kurtulmuş

Özet:

Bu araĢtırma Suriyeli çocukların sosyal becerilerinin ve problem davranıĢlarının bazı

değiĢkenlere göre incelenmesi, sosyal becerileri ve problem davranıĢları arasındaki

iliĢkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıĢtır. Karma desen ile yürütülen araĢtırmada

ġanlıurfa ili Haliliye ve Eyyübiye ilçelerinde okul öncesi eğitimi almakta olan 300 Suriyeli

çocuk ve öğretmenleri ile çalıĢılmıĢtır. AraĢtırmanın nicel boyutunda çocukla ilgili

değiĢkenler olarak cinsiyet, yaĢ, kardeĢ sayısı, Türkçe bilme durumu ve Türkiye‟de yaĢama

süresi ele alınmıĢtır. Aile ile ilgili değiĢkenler de anne ve babanın sağ olma durumu ve

Türkçe bilme durumu olarak belirlenmiĢtir. Nicel araĢtırma verileri “Demografik Bilgi

Formu”, “Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği (OSBED)” ve “Problem

DavranıĢ Ölçeği (PDÖ)” kullanılarak elde edilmiĢtir. Nitel araĢtırma verileri ise araĢtırmacı

tarafından geliĢtirilen yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu doğrultusunda yapılan

görüĢmeler ile toplanmıĢtır. Elde edilen nicel verilerin analizi istatistik paket programı

aracılığıyla yapılırken nitel verilerin analizi içerik analizi tekniği ile yapılmıĢtır.

AraĢtırmanın nicel boyutundan elde edilen sonuçlara göre çocukların sosyal beceri alt

boyut puanlarının cinsiyetine, yaĢına, Türkiye‟de bulunma süresine, Türkçe bilme

durumuna ve ailesinde Türkçe bilen birey olması durumuna göre farklılık gösterirken,

vii

kardeĢ sayısına ve ebeveynlerin sağ olma durumuna göre farklılık göstermediği, problem

davranıĢ alt boyut puanlarının çocuğun cinsiyetine, yaĢına, Türkçe bilme durumuna ve

ailesinde Türkçe bilen birey olması durumuna göre farklılık gösterirken kardeĢ sayısına,

Türkiye‟de bulunma süresine ve ebeveynlerin sağ olma durumuna göre farklılık

göstermediği saptanmıĢtır. Ayrıca çocukların sosyal becerileri ile problem davranıĢları

arasında negatif yönde anlamlı bir iliĢki bulunmuĢtur. Nitel bulgulara göre ise öğretmenler

Suriyeli çocuklar hakkında olumlu görüĢ belirtmekle birlikte, Ģiddet gibi bir takım problem

davranıĢlar gösterdiklerini, sosyal beceri düzeylerinin orta ve yüksek düzeyde olduğunu,

problem davranıĢ ve sosyal becerileri üzerinde iletiĢimin önemli bir faktör olduğunu

belirttikleri görülmüĢtür.

Anahtar Kelimeler : Okul öncesi eğitimi, sosyal beceri, problem davranıĢ, geçici

koruma, göç, mülteci