Dijital öykülemenin Türkçe öğretmeni adaylarının derse katılımı ile yazılı anlatım ve bilişim teknolojileri kullanım öz yeterliklerine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: GÜL ÖZÜDOĞRU

Danışman: HASAN ÇAKIR

Özet:

Bu çalışmanın amacı dijital öykü oluşturma etkinliklerinin Türkçe öğretmeni adaylarının derse katılımlarına, yazılı anlatım öz yeterliklerine, bilişim teknolojileri kullanım öz yeterliklerine etkisinin ve uygulamaya yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Araştırma karma yöntemlerden paralel yakınsayan desen ile gerçekleştirilmiştir. Nicel kısmında öntest sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen, nitel kısmında ise durum çalışması kullanılmıştır. Uygulama bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesi Türkçe Eğitimi bölümünde 2015-2016 öğretim yılı bahar döneminde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersinde, ikinci sınıfta öğrenim gören 64 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama araçları derse katılım ölçeği, yazılı anlatım öz yeterlik ölçeği, bilişim teknolojileri kullanım öz yeterlik ölçeği, yarı yapılandırılmış görüşme formu, araştırmacı alan notları ve öğrenci yansılarıdır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler, Cronbach alfa, Kolmogorov-Smirnov, Shapiro-Wilk testleri, ilişkisiz örneklemler t-testi, tekrarlı ölçümler için iki yönlü ANOVA ve ki-kare analizi yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarından birincisi deneysel işlem sonrasında dijital öyküleme yönteminin uygulandığı grubun katılımının bu yöntemin uygulanmadığı gruptan daha yüksek olduğudur. Aktif, davranışsal, duygusal ve bilişsel boyutlarında da deney grubunda katılım daha yüksektir. İkinci sonuç ise; deneysel işlem sonrasında dijital öyküleme yönteminin uygulandığı grubun yazılı anlatım öz yeterliğinin bu yöntemin uygulanmadığı gruptan daha yüksek olduğudur. Yazma süreci ve yazmaya hazırlık boyutlarındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı çıkmıştır, ancak yazmayı değerlendirme boyutundaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Araştırma sonuçlarından üçüncüsü ise deneysel işlem sonrasında öğretmen adaylarının bilişim teknolojileri kullanım öz yeterliklerinin arttığı ancak bu artışın anlamlı düzeyde karşılaştırma grubundan farklılık göstermediğidir. Uygulama programları kullanımı, donanım-işletim sistemi kullanımı ve dinamik web araçları boyutlarında da anlamlı farklılık görülmemiştir. Ayrıca öğretmen adayları dijital öyküleme uygulamasının alanlarına katkı sağlayacağını belirtmişlerdir. Alanlarında iyi bir dijital öykü oluşturmak için senaryonun, seslendirmelerin ve hedef kitlenin seviyesine uygunluğun en önemli unsurlar olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmen adaylarının meslek hayatlarında bu yöntemi kullanmaya istekli oldukları görülmüştür.