HAVACILIKTA ÇOKLU EKİP İSBİRLİĞİ EĞİTİMİNİN İNCELENMESİ VE CASA UÇAĞI SİMÜLATÖRÜNDE EĞİTİM PROGRAMININ HAZIRLANMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tayfun ARICA

Danışman: MUSTAFA KURT

Özet:

Son yüzyılda sosyal ve ekonomik alanda meydana gelen inanılmaz gelismeler neticesinde ulasıma olan ihtiyaç oldukça artmıstır. Günlük yasamda basarının yakalanması için bir yerden bir yere gitmenin yanında bu ulasımın hızlı yapılabilmesi ön plana çıkmıstır. Geçtiğimiz yüzyılda dünyanın coğrafi konumu sebebiyle özellikle kıtalararası ulasım oldukça zor yapılabiliyor ve günlerce sürüyordu. Havacılıktaki gelismeler sayesinde ulasımda kaybedilen ve çok değerli olan zaman oldukça kısalmıstır. Ancak hava trafiğinin artması beraberinde kazalarında artmasına sebep olmustur. Bu durum ilgili kisi ve kurumları hava kazalarının olus sebeplerini arastırmaya itmistir. Arastırmalar sonucunda teknoloji ile ilgili olanlar büyük oranda halledilmistir. Ancak insan hatasından kaynaklanan problemler çok karmasık girdileri olan bir sorun olarak devam etmektedir. Đnsan hatası konusunda yapılabilecek tek çözümün devamlı eğitimden geçtiğini kabul eden uzmanlar Ekip Kaynak Yönetimi (EKY) konusunu gelistirmislerdir. Ekip Kaynak Yönetimi eğitimi meydana gelen kazaların incelenmesi ve analizinin yapılmasıyla sürekli gelisen ve kendini yenileyen bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla ilgili havacılık kurumları bu eğitimi uçucularına 6 ayda bir verecek bir eğitim anlayısını yerlestirmislerdir. Bu çalısmanın konusu olan Çoklu Ekip Đsbirliğ eğitimi Ekip Kaynak Yönetimi eğitimiyle beraber, Ekip v Kaynak Yönetimi öğretilerinin simülatör ortamında uçuculara aktarıldığı bir eğitimdir. CASA uçağı Hava Kuvvetleri' nde 1992 den itibaren kullanılmaya baslanmıstır. Yasanan iki üzücü kaza neticesinde Havelsan firmasına simülatörü yaptırılmıs ve hali hazırda kullanılmaktadır. Bu tez çalısmasında iki yıl boyunca yapılan anket çalısmasından yararlanılarak CASA uçağı simülatöründe JAR Avrupa havacılık kurallarına uygun olarak Çoklu Ekip Đsbirliği eğitimi verilebilmesi için gerekli ders ve uçus programı hazırlanmıstır. Bu eğitim sadece CASA uçağı pilotlarına değil aynı zamanda tüm Hava Kuvvetlerine verilebilecek altyapıya sahiptir. Hazırlanan CASA uçağı Çoklu Ekip İsbirliği eğitimi programının anılan personel tarafından alınması durumunda uçus emniyetine yüksek derecede katkı sağlayacağı düsünülmektedir.