ÇOCUKLARDA FLUORİDLİ SÜTÜN BİYOYARARLANIMI VE REMİNERALİZASYONA ETKİSİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Evrim TÜZÜNER

Danışman: ALEV ALAÇAM

Özet:

Bu çalışmada fluoridli süt tüketiminin tükürük ve üre konsantrasyonu üzerine etkilerinin fluoridli su ve sade süt ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlandı. 3-6 yaşları arasındaki 28 çocuğun katıldığı çalışma 7 günlük deneysel program olarak tasarlandı. 1. Grup fluoridli sütü kahvaltıyla birlikte, 2. Grup fluoridli sütü kahvaltıdan önce, 3. Grup fluoridli suyu kahvaltıdan önce ve 4. Grup sade sütü kahvaltıdan önce tüketecek şekilde planlandı. Tükürük ve üre örneklerindeki F- konsantrasyonu başlangıç, uygulama öncesi ve uygulama sonrası dönemlerde mikrodifüzyon yöntemiyle tespit edildi. Gruplar arasında uygulama öncesi tükürük ve üre Fkonsantrasyonları arasında farklılık bulunmadı (p>0,05). Uygulama sonrası fluoridli süt ve su tüketiminin sade süte göre tükürük ve üre Fkonsantrasyonunu anlamlı derecede artırdığı gözlendi (p<0,05). Bununla birlikte, fluoridli sütün aç veya tok karnına alımının tükürük ve üre Fseviyelerini etkilemediği bulgulandı (p>0,05). Fluoridli sütün mine yapısı üzerine etkileri in vitro olarak 3 derinlikte F- analiz metodu, mikrosertlik testleri ve lazer fluoresans ölçümleri ile değerlendirildi. pH siklus modeli kullanılarak yapılan çalışmada 60 adet çekilmiş daimi molar diş kullanıldı. 4 hafta boyunca haftada 5 gün 4 saat demineralizasyon solusyonuna maruz bırakılan örnekler bir diğer 4 saat için fluoridli süt veya sade sütte bekletildi. Günün geri kalanında ve hafta sonu süresince örnekler remineralizasyon solüsyonunda saklandı. Tüm örnekler başlangıç, 15. gün ve 30. günde değerlendirildi. 30. günde fluoridli süt grubundaki mine örneklerinin Fiçeriğinin birinci tabakada diğer gruplara göre daha yüksek olduğu (p<0,05) ve tüm gruplarda yüzeyel tabakalardan derin tabakalara doğru gidildikçe F- düzeylerinde bir azalma olduğu gözlendi. Mikrosertlik değerlerinin tüm gruplarda zamanla azaldığı, ancak test grubunda 15. ve 30. günlerde bu farkın daha az olduğu bulgulandı (p<0,05). Lazer fluoresans değerlerinin her iki grupta da zamanla arttığı, 30. günde artışın kontrol grubunda daha belirgin olduğu bulundu (p<0,05).İn vivo ve in vitro bulgularımız, fluoridli sütün tükürük ve üre F- konsantrasyonunu önemli oranda yükselttiğini, diş minesi içeriğindeki Fmiktarını ve demineralizasyon ortamında mine mikrosertliğini arttırarak mine demineralizasyonunu yavaşlatabileceğini ortaya koymuş; ucuz ve güvenli bir seçenek olarak koruyucu uygulamalarda daha yaygın kullanımının gerekliliği kanısına varılmıştır.