Hemodiyaliz hastalarında uyku hijyeni eğitimi ve progresif gevşeme egzersizinin uyku, yaşam kalitesi ve depresyona etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: GÜLAY TURGAY

Danışman: ÜLKÜ POLAT

Özet:

Araştırma hemodiyaliz hastalarına verilen uyku hijyeni eğitimi ve uygulanan progresif gevşeme egzersizinin (PGE), uygulama yapılan ve yapılmayan gruplar arasında uyku, yaşam kalitesi ve depresyon üzerindeki farkı belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma 43 hasta (20 müdahale,23 kontrol) ile ön test-son test kontrol gruplu ve yarı deneysel olarak yapılmıştır. Verilerin toplanmasında hasta tanıtım formu, Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ), SF-36 yaşam kalitesi ölçeği, Beck Depresyon Envanteri (BDE) kullanılmıştır. Çalışmanın birinci ölçüm aşamasında, hastalara veri toplama araçları uygulanmıştır. Müdahale grubundaki hastalara uyku hijyeni ve PGE eğitimi verilmiştir. Müdahale grubundaki hastalara, altı hafta boyunca haftada iki kez araştırmacı tarafından PGE yaptırılmıştır. Sonraki hafta, hastaların tamamına veri toplama araçları yeniden uygulanmış ve ikinci ölçüm sonuçları elde edilmiştir. Sonraki altı haftada, müdahale grubundaki hastalar kendi kendilerine haftada iki kez PGE yapmışlardır. Araştırmanın son haftası, tüm hastalara yeniden veri toplama araçları uygulanmış ve üçüncü ölçüm sonuçları elde edilmiştir. Çalışma sonucunda, müdahale grubundaki hastaların üçüncü ölçüm PUKİ global skor ve BDE puan ortalamaları anlamlı derecede düşük tespit edilmiştir. Hastaların gruplar arası üçüncü ölçüm yaşam kalitesi puan ortalamaları (fiziksel rol kısıtlılıkları hariç) arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. Uyku hijyeni eğitimi ve PGE nin, depresyon şiddetini azaltmada, uyku ve yaşam kalitesini iyileştirmede etkili olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlara göre hemşirelerin hemodiyaliz hastalarına PGE ve uyku hijyeni eğitimi vermesi önerilmiştir.