Türkiye’de Temel Tasarım Eğitimi Yapılanmasına İlişkin Bir Yaklaşım


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Atakan BAŞ

Danışman: DİLEK AKBULUT

Özet:

Temel tasarım eğitimi, temel tasarım ilke ve elemanları vasıtasıyla görsel bir kültür ve bilgi düzeyi edinimi kazandırmayı hedefleyen çalışmalar bütününü ifade eder. Tasarım, güzel sanatlar ve mimarlık fakültelerinin ilk dönemlerinde zorunlu bir eğitim sürecini oluşturan temel tasarım, Bauhaus Okulundan başlayıp, günümüz sanat ve tasarım fakülteleri programlarına kadar ulaşmış sistematik bir eğitim sürecidir. Tarihsel olarak tasarım eğitiminin süreci ele alındığında ise sistematik bir program dahilinde ilk defa Bauhaus Tasarım Okulu ile başlayıp, günümüz sanat ve tasarım fakültelerine değin uzanan bir süreç karşımıza çıkmaktadır. Bu tarihi süreçte birçok bilgi kaynağından beslenen temel tasarım eğitimi, zaman içerisinde kendi birikimini de oluşturmaya başlamıştır. Bu çalışmada, sözü edilen bilgi birikiminin gelişim sürecini incelemek, farklı akademik disiplinlerden ders yürütücülerinin tasarım eğitimine etkilerini analiz etmek ve günümüzde uygulanan temel tasarım müfredat içeriği ve stüdyo sürecinin karşılaştırmaları yapılarak, seçilen Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümlerindeki temel tasarım stüdyoları üzerinden karşılaştırmaları ve değerlendirmeleri yapılmıştır. Çalışma kapsamında Türkiye’deki seçilen Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümlerinin ders yürütücülerinin akademik geçmişleri ve temel tasarım stüdyolarındaki ders süreçlerini incelemek, ders yürütücüleri ile görüşmeler yapmak, disiplinler arası işbirliği ve öğrenmenin temel tasarım eğitimi kazanımlarına etkilerini araştırmak hedeflenmiştir. Bu amaçla üniversitelerin farklı fakültelerinin bünyesinde yapılanan 7 endüstri ürünleri tasarımı bölümü ve bu bölümlerin 10 ders yürütücüsü ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda ise elde edilen bu bulgular, temel tasarım eğitiminde disiplinler arası etkileşim bağlamında ele alınarak değerlendirilmiştir