İklim değişikliğinin etkilerine karşı mahalle ölçeğinde kentsel esneklik değerlendirmesi: Konya örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEVDE DERMAN SIDDIQUI

Danışman: ÜLKÜ YÜKSEL

Özet:

Yapılan çalışmalar, 1950’den günümüze dünyada aşırı hava ve iklim olaylarında artış olduğunu ve bu değişiklikler sonucunda yaşanan kayıplarda artan bir eğilim olduğunu göstermektedir. IPCC’nin hazırlamış olduğu raporlar 21. yüzyıl için ayrıntılı projeksiyonlar ortaya koymakta ve bu sonuçlar küresel ısınmanın hızlanarak devam edeceğini göstermektedir. Bu değişim sürecinin çoktan başladığı gerçeğine karşı ulusların yalnızca azaltıma yönelik politikaları zararı önlemek noktasında yetersiz kalacaktır. İklim değişikliğinin etkilerine uyum için fiziksel ve sosyal anlamda önemli adımların atılması kabul edilmesi gereken bir gerçektir. Özellikle son dönemde Paris Anlaşması’nda yerel ölçekte çözüme yönelik adımların atılmasının önemine yapılan vurgular, kent ve kenti oluşturan birimlere yönelik; tasarım boyutunda somut adımlara referans olabilecek çalışmaların önemini de ortaya koymuştur. Bu çalışmada iklim değişikliğinin etkilerine karşı uyum çerçevesinde kentsel esnekliğin ölçülmesi mahalle ölçeğinde irdelenmiştir. Öncelikle esneklik ölçütleri, kategorileri ve göstergeleri literatürde yapılmış çalışmalar çerçevesinde incelenerek ulusal ve yerel veri tabanına uyarlanmıştır. Sonrasında elde edilen verilerin ışığında ağırlıklı (AHS) ve ağırlıksız (CHRIL) iki yöntem ile Konya kent merkezinde bulunan mahallelerin esneklik değerleri hesaplanmıştır. Bu yöntemler sonucunda ortaya çıkan değerler; göstergeler, kategoriler ve ölçütlerden oluşan sistematiğe uygun şekilde ArcGIS 10.2 programı kullanılarak tematik haritalara dönüştürülmüştür. Konya kenti için AHS ile hesaplanan esneklik değerleri ağırlıksız yönteme göre daha düşük çıkmıştır. Sosyo – kültürel anlamda mahallelerin kent bütününde esneklik değerleri yüksek iken uyum kapasitesi ve kurumsal başa çıkma anlamında oldukça düşük olduğu görülmüştür.