Öğretim elemanlarının teknolojik pedagojik alan bilgilerinin geliştirilmesi için bir mesleki gelişim program önerisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Programları Ve Öğretim Bilim Dalı , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞEFİKA SÜMEYYE ÇAM

Danışman: Gürcü Erdamar

Özet:

Bu çalışmanın amacı; Eğitim Fakültesi öğretim elemanlarının Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi (TPAB) ile ilgili ihtiyaçlarını belirlemek; belirlenen ihtiyaçlara göre TPAB’larının geliştirilmesi için bir mesleki gelişim programı tasarlamak, uygulamak ve bu programın etkilerini değerlendirmektir. Çalışma kapsamında hazırlanan 16 oturumluk mesleki gelişim programı; TPAB doğasını kavrama, teknoloji bilgisine sahip olma ve saha çalışmaları/TPAB uygulamaları olmak üzere üç aşamalı bir modelden oluşmuştur. Uygulanan program Kirkpatrick modeline uygun bir şekilde değerlendirilmiştir. Çalışmada yapılan ihtiyaç analizi ve uygulanan programın etkililiğinin derinlemesine incelenmesi için nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışma, 2016-2017 öğretim yılı güz ve bahar döneminde İç Anadolu Bölgesi’ndeki bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ihtiyaç belirleme aşamasına eğitim fakültesinin farklı bölümlerinden 20 öğretim elemanı, mesleki gelişim programının uygulanması aşamasına 10 öğretim elemanı ve 158 öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmanın verileri 26.05.2016- 16.06.2017 tarihleri arasında; yarı yapılandırılmış görüşmeler, günlükler, gözlemler ve görüş formları aracılığıyla toplanmış, veriler nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre öğretim elemanlarının TPAB gelişimlerine yönelik tasarlanan mesleki gelişim programı olumlu etkiler oluşturmuştur. Elde edilen ihtiyaç analizi bulguları, araştırmaya katılan öğretim elemanlarının öğrenme-öğretme süreçlerinde ağırlıklı olarak PowerPoint eşliğinde anlatım yöntemlerini kullandıklarını ve öğretmen merkezli bir eğitim vii anlayışı uyguladıklarını göstermektedir. TPAB gelişimleri için tasarlanan mesleki gelişim programından sonra elde edilen bulgular ise, öğretim elemanlarının TPAB’a göre öğrenme ortamlarını zenginleştirdiklerini ve öğrencileri öğrenme-öğretme sürecinde aktif tutacak öğrenen merkezli eğitim anlayışını uygulamaya ağırlık verdiklerini göstermektedir. Mesleki gelişim programına katılan öğretim elemanları TPAB’a uygun ders tasarımları hazırlamış ve bu tasarımları lisans öğrencileriyle uygulamışlardır. Öğrencilere göre yapılan uygulamalar dersi sıradanlıktan çıkararak eğlenceli ve ilgi çekici hale getirmiştir. Ayrıca öğrencilerin gelişen bilgi ve teknoloji çağına uyum sağlayan öğretmenler olarak mezun olmak için, bu yöntemlerle eğitim almak istedikleri belirlenmiştir. Ancak öğretim elemanlarının TPAB uygulamalarını öğrenme-öğretme süreçlerine yansıtabilmeleri için teknoloji entegrasyonu uygulamaları konusunda geliştirilmeye ihtiyaçlarının olduğu saptanmıştır. Ayrıca yaşanan internet bağlantısı sorunu ve kalabalık sınıf mevcutları TPAB uygulamalarında zorluk yaşanmasına neden olmuştur. Çalışmada ortaya çıkan sonuçlara göre öğretim elemanlarının TPAB gelişimlerinin sağlanmasına yönelik öneriler sunulmuştur