No donorlü mono(4-florobenzil) spirosiklotetrafosfazenlerin antimikrobiyal ve sitotoksik aktiviteleri ve DNA etkileşimleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: MERVE ÇAM

Danışman: LEYLA AÇIK

Özet:

Günümüzde sitotoksik maddelerin gittikçe artması ve insan sağlığına artık gözle görünür şekilde ve hızla zarar vermeye başlamıştır. Soluduğumuz hava da dâhil olmak üzere, kullandığımız kozmetik ürünlerinde, deterjanlarda, pestisitlerde, ilaçlarda, gıda katkı maddelerinde ve daha birçok üründe sitotoksik etki yaparak canlıya zarar veren maddeler bulunmaktadır. Bu maddelere aşırı derecede maruz kalınması ise DNA hasarlarına dolayısıyla kanser riskinin artmasına ve hatta ölüme sebebiyet vermektedir. Fosfazenler [(N=PX2)n], [X=F, Cl, Br ve organik gruplar], fosfor ve azot atomları ile birbirine ardışık olarak bağlanabilen düz zincirli (lineer), halkalı (siklo) veya polimerik yapıda bulunabilen bileşiklerdir. Bu çalışma kapsamında, oluşan bileşiklerin çeşitli (G−), (G+) bakteri ve mayalar (Bacillus cereus, Bacillus subtilis, Enterococcus faecalis, Enterococcus hirae, Klebsiella pneumonia, Proteus vulgaris, Staphylococcus aureus, Salmonella typhimirium bakterileri, Candida albicans, Candida kruzeii, Candida tropicalis mayası) üzerinde antimikrobiyal aktiviteleri patojen olan bakteri ve mayalar kullanılarak agar kuyu difüzyonu yöntemi ve MIC analizi ile incelenmiştir. MDA-MB-231 meme kanseri hücreleri ve L929 sağlıklı fibroblast üzerinde sitotoksik etkisi araştırılmıştır. Çeşitli fosfazen türevleri ile yapılan biyolojik aktivite çalışmaları sonucunda bu maddelerin antimikrobiyal ve sitotoksik aktiviteye sahip olabileceği görülmüştür.