Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Doktor ve Hemşirelerin Santral Venöz Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyonlarının Önlenmesi İle İlgili Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ceyda ATILGAN

Danışman: Hülya Bulut

Özet:

Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar hastanede kalış süresini uzatan tedavi maliyetlerini arttıran

morbidite ve mortalitesi yüksek enfeksiyonlardır. Yoğun bakım ünitelerinde hastaların

komplikasyon gelişme risklerinin yüksek olması ve invaziv girişimlerin fazla olması nedeniyle

enfeksiyon görülme oranının diğer birimlere oranla daha yüksek olduğu görülmektedir. Ventilatör

ilişkili pnömoniler, kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonları, kateter ilişkili kan dolaşımı

enfeksiyonları yoğun bakım ünitelerinde en sık görülen sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlardır. Bu

çalışma ile yoğun bakım ünitelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin santral venöz kateter ilişkili kan

dolaşımı enfeksiyonlarının önlenmesi ile ilgili bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlandı.

Tanımlayıcı tipteki bu çalışma 15 Ocak-30 Mayıs 2021 tarihleri arasında bir araştırma ve uygulama

hastanesinin yoğun bakım ünitelerinde yürütüldü. Verilerin toplanmasında “Katılımcıların tanıtıcı

özelliklerine ilişkin veri toplama formu” ve “Santral venöz kateter ilişkili enfeksiyonları önlemeye

yönelik bilgi düzeyi soru formu” kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler

olarak sayı, yüzde ve ortalama±standart sapma (ort±s) kullanıldı. Araştırmaya 89 hemşire ve 81

doktor olmak üzere toplam 170 sağlık çalışanı dahil edildi. Katılımcıların %76,5’i kadın, %52,9’u

hemşiredir. Hemşirelerin %65,3’ü, doktorların %93,5’i santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı

enfeksiyonlarına ilişkin eğitim almış olup, eğitim alanların %58,5’i eğitimi mesleki eğitim sırasında

aldığını belirtirken, %59,1’i sağlık bakım hizmeti ile ilişkili enfeksiyona yönelik makale okuduğunu

belirtmiştir. Çalışmada santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonlarını önleme konusunda

bilgi puan ortalaması 10 üzerinden 5,43±1,90 olarak saptanmıştır. Doktorların bilgi puanı

hemşirelere göre anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur(p<0,05). Bilgi puanı ile yaş, eğitim

alma durumu, meslek yılı ve yoğun bakımda çalışma yılı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur

(p<0,05). Çalışmanın sonucunda doktor ve hemşirelerin bilgi puanının beklenenden az olduğu

görülmektedir. Bu nedenle sağlık çalışanlarına santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı

enfeksiyonlarını önleme konusunda sürekli eğitimlerin verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler : Santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu, Bilgi puanı,

Yoğun bakım ünitesi, Doktor, Hemşire