Kars Boğatepe Köyü kültürel peyzaj değerlerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Cansu Hilal POLAT

Danışman: Esra Özkan Yazgan

Özet:

Birey, toplum ve çevre ilişkisi ile ortaya çıkan karmaşık yapı, geçmiş, bugün ve gelecek arasında sıkı bir bağ olan peyzaj ile anlaşılabilmektedir. Toplumların kendilerine özgü yaşamlarının ve değerlerinin nesilden nesle aktarılmasında önemli bir rol oynayan kültürel peyzaj, soyut ve somut tüm unsurları barındırmaktadır. Kültürel peyzaj, tarihi çevre koruma literatüründe yakın zamanda gündeme alınmış bir kavram olmasına karşın, soyut ve somut toplumsal değerleri kapsamakta, kültürel ve sosyal sürdürülebilirliğin önemli bir bileşeni olarak öne çıkmaktadır. Çalışmanın konusunu oluşturan Kars İli’ne bağlı Boğatepe Köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrası yerleşim görülen ve başta Rus kökenli Malakanlar olmak üzere farklı ırktan birçok topluluğa ev sahipliği yapmış, önemli kültürel peyzaj alanlarından birisidir. Malakanlar, sahip oldukları kültürel kimlikleri, yaşam biçimleri, gelenekleri ve Boğatepe Köyü’nde kurgulamış oldukları fiziksel çevre ile bölge içerisinde yer alan diğer yerleşim birimlerinden farklı nitelikler taşıyan bir kırsal dokunun ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Malakanların Anadolu’ya gerçekleştirdikleri göç sonrasında ilk yerleşim yerlerinden birisi olan Boğatepe Köyü’nde, doğal ve kültürel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan gündelik yaşam, mimari, ekonomik ve sosyal unsurların hem köyde hem de Kars’taki etkilerini izlemek mümkündür. Bu çalışmanın amacı, Kars Boğatepe Köyü’nün, kültürel peyzaj kavramı çerçevesinde irdelenmesidir. Sonuç olarak çalışma, Boğatepe Köyü’nün günlük yaşam pratikleri ve gelenekler ile şekillenen, kültürel peyzaj değerlerini soyut ve somut bileşenleriyle ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler : Boğatepe, Kars, kültürel peyzaj, Malakanlar