PROFESYONEL FUTBOLCULARIN FAIR PLAYE YÖNELİK DAVRANIŞLARI İLE EMPATİK EĞİLİM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gülfem SEZEN BALÇIKANLI

Danışman: İBRAHİM YILDIRAN

Özet:

Profesyonel futbolcuların sportmenlik yönelimleri ve empati eğilimleri arasındaki ilişkinin incelendiği çalışmanın örneklem grubunu 2007–2008 sezonunda Turkcell Süper Lig’de yer alan ve tesadüfî yöntemle seçilmiş 7 futbol takımından toplam 130 futbolcu oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, Kişilerarası Tepkisellik İndeksi (Interpersonal Reactivity Index: IRI) ile birlikte Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimi Ölçeği (Multidimensional Sportspersonship Orientations Scale: MSOS) kullanılmıştır. Bulgulara göre, profesyonel futbolcularda sosyal normlara uyum ile fantezi (r= 0.217; p<0.05), empatik düşünce (r=0.447; p<0.01) ve perspektif alma (r=0.249; p<0.01); kurallara ve yönetime saygı ile empatik düşünce (r=0.365; p<0.01) ve perspektif alma (r=0.197; p<0.05); sporda sorumluluklara bağlılık ile empatik düşünce (r=0.440; p<0.01); rakibe saygı ile fantezi (r=0.223; p<0.05), empatik düşünce (r=0.200; p< 0.05) ve perspektif alma (r=0.171; p<0.01) düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Tukey HSD testi sonuçlarına göre de, futbolcularda empatik düşünce düzeyi yükseldikçe sporda sorumluluklara bağlılık [F2,130= 12.551; p<.05] , sosyal normlara uyum [F2,130= 19.704; p<.05] ve kurallara ve yönetime saygı [F2,130= 5,761; p<.05] düzeyleri anlamlı olarak artmakta; perspektif alma becerileri arttıkça da sosyal normlara uyum düzeyleri yükselmektedir [F2,130= 4.785; p<.05]. Elde edilen bulgular, ahlaki davranışları olumlu yönde etkileyen empatinin, sporcularda da kazandırılması gereken bir beceri olduğunu göstermektedir. Spor ortamına uygun olarak düzenlenecek bir empati eğitim programının sporcuların empatik becerilerini geliştireceği düşünülmektedir. Özellikle erken yaşlarda başlanılması gereken empati eğitimi, sporcuların ahlaksal bakış açılarını geliştirmek açısından önemli bir yere sahiptir.