Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FARMAKOLOJİ (ECZ) ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ONUR GÖKHAN YILDIRIM
Danışman: Fatma Akar
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Fruktoz tüketimi kaynaklı metabolik sendromun çeşitli dokularda insülin direnci oluşturmasının yanı sıra inflamatuvar ve apoptotik yolakları tetikleyerek doku hasarına neden olduğu bilinmektedir. Çalışmalarda, infertil erkeklerde insülin direnci ile testosteron düzeyi düşüklüğü arasında bir ilişki olduğu gösterilmiştir. Ancak, fruktoz tüketiminin erkek reprodüktif sistem üzerine etkilerini gösteren çalışmalar sınırlıdır. Yüksek fruktoz diyeti kaynaklı metabolik sendromda, inflamasyon ve apoptozis ilişkisi yeterince araştırılmamış ve fruktoz tüketiminin Kan-Testis bariyeri ve insülin sinyal yolağı üzerine etkisi bilinmediği saptanmıştır. Bu amaçla, 15 hafta süresince erkek Wistar sıçanlara içme suyu içinde fruktoz (%20) verilerek metabolik sendrom modeli oluşturulmuştur. Bu tez çalışmasında, yüksek fruktoz diyetinin testis dokusunda inflamasyon, apoptozis, Kan-Testis Bariyer proteinleri, insülin sinyal yolağı molekülleri ile histolojik parametreler üzerine etkisi uygun yöntemler kullanılarak incelenmiştir. Fruktoz tüketiminin, sıçan plazma glukoz, trigliserit ve insülin düzeylerini artırdığı, testis dokusunda serbest ve total testosteron düzeylerini azalttığı saptanmıştır. İnflamatuvar moleküllerden olan TNFα ve IL-1β düzeylerinin fruktoz tüketen sıçanların testis dokusunda yükseldiği bulunmuştur. Ayrıca, yüksek fruktoz diyetinin insülin sinyal yolağında yer alan IRS-1, IRS-2, PI3K, mTOR ve eNOS moleküllerinin mRNA ve protein ekspresyonlarını azalttığı saptanmıştır. İlaveten, IR, p-Akt, p-eNOS ve SIRT1 protein düzeyleri ile p-Akt/Akt ve p-eNOS/eNOS oranın da azaldığı bulunmuştur. Kan-Testis Bariyerinde yer alan claudin11 ve N-cadherin protein düzeylerinin de fruktoz diyeti sonucu azaldığı belirlenmiştir. Fruktoz tüketiminin anti-apoptotik Bcl-2 mRNA ve protein düzeyini baskıladığı da saptanmıştır. İmmunohistokimyasal çalışmalarda yüksek fruktoz tüketiminin spermatogonia p53 ve caspase8 düzeylerini azalttığı gösterilmiştir. Ayrıca, Hematoksilen-Eozin boyama ile yüksek fruktozla beslenen hayvanlarda testiküler dejenerasyon oluştuğu gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, yüksek fruktoz tüketimine bağlı olarak testis dokusunda inflamasyonun ve apoptozisin tetiklendiği; Kan-Testis Bariyeri ve insülin sinyal yolağı proteinlerinin baskılandığı görülmektedir. Bulgularımız, yüksek fruktoz tüketiminin testosteron düzeylerinin azalması ve Kan-Testis Bariyer bütünlüğünün bozulmasına bağlı infertiliteye yol açabileceği düşündürmektedir. Bu tez çalışmasında, fruktoz tüketiminin testiküler inflamatuvar, apoptozis ve insülin sinyal yolağı üzerine etkileri ilk kez aydınlatılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Fruktoz, testis, insülin sinyal yolağı, inflamasyon, apoptozis