Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EBRU ARHAN
Danışman: KIVILCIM GÜCÜYENER
Özet:Prematür doğan çocuklar, komplikasyonsuz bir neonatal sürece sahip olsalar bile uzun vadede yüksek oranda ciddi bilişsel ve davranışsal problemler yaşamaktadır. Yenidoğan Yoğun Bakımındaki gelişmeler ile yaşayabilirlik sınırı 23. gebelik haftasına kadar inmiştir. Bu haftada gelişmekte olan beyin, serebral ventrikülleri çevreleyen kalın bir doku kabuğu halinde olup normal kortikal ve subkortikal yapının neredeyse tümü henüz oluşmaktadır. Daha sonraki fizyolojik stres, bu yapıyı hazırlayan maturasyon sürecini ciddi bir şekilde bozabilir. Beyin yapısını etkileyen bu anormallikler, preterm bebeklerin uzun vadeli bilişsel bozukluklarına katkıda bulunabilmektedir. Bu çalışmada 9 yaşına gelmiş prematür doğan çocuklar ile term doğan kontrol çocuklarının bölgesel beyin hacimlerini volumetrik MRG ile ölçmeyi ve beyin hacmindeki anormalliklerin, uzun vadeli bilişsel sonuçlardaki bozukluklarla bağlantılı olup olmadığını araştırmayı amaçladık. Çalışmaya 19 tane gestasyon haftası 30 ve altında olan ve düzeltilmiş yaşları 9 olan çocuk ve 21 tane term doğan çocuk kontrol grubu olarak alındı. Çocuklara ayrıntılı nörolojik ve nörobilişsel değerlendirmenin ardından volumetrik beyin MRG işlemi uygulandı. Nörobilişsel değerlendirme sonuçlarında, prematür doğan çocuklarda görsel uzamsal algılama ve işlevsellikle, üç boyutlu düşünebilme yeteneği, bilgi işleme ve öğrenme hızında, yönetici işlevler, karmaşık yönetici dikkat, perseverasyon, çalışma belleği, soyut düşünme, kurulumu değiştirme, odaklanmış dikkat, tepki ketlemesi-yanıt inhibisyonu, bozucu etkiye direnç ile ilgili bozulmalar olduğu görüldü. Prematür çocukların toplam ZB, Performans ZB ve Sözel ZB puanları term doğanlara göre anlamlı derecede düşük bulundu. Volumetrik MRG bulgularına bakıldığında serebellum, sağ ve sol kaudat nukleus, sağ ve sol putamen, sağ ve sol globus pallidus, sağ ve sol hipokampus ve korpus kallozum hacimleri prematür grupta anlamlı şekilde daha küçük idi. Bilişsel test sonuçları ile bölgesel beyin hacimlerinin korelasyonu değerlendirildiğinde, serebellar hacim ile yönetici işlevler, sosyal yaşama uyum, dikkat ve ayrıntıya verilen önem, vizuospasyal bozukluk, ve sözel ZB puanı arasında, hipokampus hacmi ile dikkat , ilişki kurma becerisi, matematik becerisi, sözel ve performans ZB puanları arasında, her iki kaudat nukleus hacmi ile toplam ZB yanında konuşma ve sözcük bilgisi, olay örüntüsünde zaman ilişkisi, üç boyutlu düşünme algısı ve sözel ZB puanı anlamlı ilişki olduğu bulundu. Sonuçlarımız prematür doğumun uzun vadede beyin hacminde bölgesel küçülmeye, bilişsel fonksiyonlarda bozulmaya yol açtığını göstermiştir.